خوردن دیرهنگام صبحانه خطر مرگ زودرس در سالمندان را افزایش می‌دهد
مطالعه‌ای جدید نشان می‌دهد صرف صبحانه در ساعات دیرتر با افزایش خطر مرگ زودرس و مشکلات سلامت در میانسالان و سالمندان مرتبط است.
زمان‌بندی غذاخوردن در دوران سالمندی معمولاً دستخوش تغییر می‌شود، اما تأثیر این تغییرات بر سلامت هنوز به‌طور کامل آشکار نشده است. اکنون دانشمندان می‌گویند در میانسالی و سال‌های بعد از آن، صبحانه‌ی دیرهنگام می‌تواند با افزایش خطر مرگ زودرس ارتباط داشته باشد.
باور رایج درباره‌ی اهمیت صبحانه، حاصل یکی از موفق‌ترین کمپین‌های بازاریابی قرن بیست‌ویکم و تغییرات شغلی پس از جنگ جهانی دوم بود؛ بیشتر نسل‌های مختلف با این باور بزرگ شدند. اما تاکنون، داده‌های علمی درباره‌ی این ادعا قطعی نبوده‌اند و بیشتر پژوهش‌ها روی کودکان و جوانان تمرکز داشته‌اند.
به‌گزارش نیواطلس، پژوهشی تازه توسط محققان بیمارستان ماساچوست جنرال و بریگم با تمرکز بر بزرگسالان میانسال و مسن، انجام شد تا پیوند زمان‌بندی وعده‌های غذایی با مشکلات سلامت مرتبط با سن را آشکار سازد. این گروه سنی تاکنون در حوزه «کرونوتغذیه» یا علم بررسی زمان‌بندی غذا خوردن، کمتر مورد مطالعه قرار گرفته بودند.
حسن دشتی، پژوهشگر علوم تغذیه، متخصص ریتم شبانه‌روزی و نویسنده‌ی اصلی مقاله، می‌گوید تا امروز به‌خوبی نمی‌دانستیم تغییر زمان صرف وعده‌های غذایی در دوران سالمندی چگونه اتفاق می‌افتد و چه ارتباطی با سلامت کلی و طول عمر دارد.
برای دستیابی به اطلاعات بیشتر، داده‌های مربوط به ۲٬۹۴۵ فرد ۴۲ تا ۹۴ ساله مورد تحلیل قرار گرفت. این افراد بین سال‌های ۱۹۸۳ تا ۲۰۱۷ تا پنج بار ارزیابی شده بودند و اطلاعات دقیق مربوط به وضعیت سلامت، سبک زندگی، وزن، کیفیت خواب و حتی مدت‌زمان صرف‌شده برای آماده‌سازی غذای آن‌ها نیز جمع‌آوری شده بود.
یافته‌ها نشان داد که سالمندان، به دلایل گوناگونی مانند محدودیت‌های جسمی یا مشکلات دهان و دندان، معمولاً صبحانه را دیرتر صرف می‌کنند، زمان میانه‌ی روز برای صرف غذایشان دیرتر است و در مجموع، بازه‌های زمانی کوتاه‌تری برای غذا خوردن دارند.
پژوهشگران در گزارش خود نوشته‌اند صرف صبحانه در ساعات دیرتر، با افزایش مشکلات جسمی و روانی، چند بیماری همزمان، ژنوتیپ‌های مرتبط با تیپ شبانه و همچنین، افزایش خطر مرگ‌ومیر همراه است. این یافته‌ها نشان می‌دهد تغییر زمان وعده‌های غذایی می‌تواند بازتابی از فرآیندهای زیستی و سالمندی در افراد مسن باشد.
همچنین بخوانید: نتایج یک مطالعه ۲۳ ساله: ارتباط مصرف نوشابه و گوشت فراوری شده با مرگ زودرس
توجه به زمان صرف غذا می‌تواند ابزاری برای کاهش خطر مرگ باشد
تحلیل‌های آماری پیچیده نیز نشان داد صبحانه‌ی دیرهنگام، با افزایش خطر مرگ در طول دوره‌ی پیگیری همراه است. همچنین، افرادی که از نظر ژنتیکی تمایل بیشتری به ویژگی‌های «شب‌زنده‌داری» داشتند، بیشتر وعده‌های غذایی خود را دیرتر صرف می‌کردند. از نظر آماری، زمان ناهار و شام با مشکلات سلامت ارتباط معناداری نداشتند و تنها صبحانه نقشی کلیدی دارد.
افرون‌بر‌این، تحلیل مسیرهای زمانی وعده‌های غذایی نشان داد نرخ بقای ده‌ساله در گروهی که صبحانه را زودتر می‌خوردند ۸۹٫۵ درصد بود، در حالی که این رقم برای گروه دیرهنگام به ۸۶٫۷ درصد کاهش می‌یافت.
پژوهش به‌وضوح نشان می‌دهد میان صبحانه‌ی دیرهنگام و افزایش خطر مرگ، ارتباطی معنادار وجود دارد که می‌تواند به‌عنوان شاخصی مهم برای مداخله‌ی زودهنگام در سلامت سالمندان به کار گرفته شود. دشتی درباره‌ی پیامدهای نتایج توضیح می‌دهد:
یافته‌های ما نشان می‌دهد تغییر در زمان صرف غذا در سالمندان، به‌ویژه زمان صبحانه، می‌تواند شاخصی ساده و پایش‌پذیر از وضعیت کلی سلامت آن‌ها باشد. بیماران و پزشکان می‌توانند از این تغییرات در الگوی وعده‌های غذایی به‌عنوان هشداری اولیه برای بررسی مشکلات جسمی یا روانی پنهان استفاده کنند.
همچنین، دشتی تأکید می‌کند که تشویق سالمندان به استفاده از برنامه‌ی غذایی منظم و ثابت، می‌تواند بخشی از راهبردهای گسترده‌تر برای ارتقای سلامت و افزایش طول عمر آن‌ها باشد.
بخش محدودیت‌های پژوهش نیز اهمیت دارد. پژوهشگران به تغییرات روزانه، حذف وعده‌ها یا میان‌وعده‌ها توجهی نداشتند و محتوای غذایی وعده‌ها نیز بررسی نشد. اگرچه مدل‌های آماری برخی متغیرهای مداخله‌گر مانند مصرف دخانیات را لحاظ کردند، عواملی مثل فعالیت بدنی وارد تحلیل نشد. همچنین، بخش عمده‌ی داده‌ها بر پایه خوداظهاری افراد به دست آمد که می‌تواند با خطا همراه باشد.
دشتی در جمع‌بندی نهایی می‌گوید یافته‌های پژوهش با پرکردن شکاف‌های موجود، نشان می‌دهد غذا خوردن دیرهنگام، به‌ویژه تأخیر در صرف صبحانه، با مشکلات سلامت و افزایش خطر مرگ در سالمندان پیوند دارد. نتایج به‌ویژه برای افراد مسن، به جمله‌ی معروف «صبحانه مهم‌ترین وعده غذایی روز است» معنای تازه‌ای می‌بخشد.
پژوهش در نشریه Communications Medicine منتشر شده است.
منبع: زومیت
