چگونه به فردی که خودآزاری میکند کمک کنیم؟ راهکارهای علمی و عملی
خودآزاری یکی از چالشهای جدی سلامت روان است که نیاز به درک عمیق و حمایت دارد. در بسیاری از موارد، مشاهده آسیبرساندن به خود توسط عزیزانمان میتواند ناراحتکننده و گیجکننده باشد. اما چگونه میتوان به فردی که خودآزاری میکند کمک کرد؟ در این مقاله به بررسی روشهای مؤثر برای حمایت از این افراد میپردازیم.

خودآزاری چیست و چرا اتفاق میافتد؟
خودآزاری رفتاری است که در آن فرد عمداً به خود آسیب فیزیکی وارد میکند. این رفتار میتواند شامل بریدن، سوزاندن یا ضربه زدن به خود باشد. مطالعات نشان میدهند که خودآزاری معمولاً به عنوان راهی برای کاهش دردهای عاطفی یا فرار از احساسات ناخوشایند انجام میشود.
بر اساس پژوهشهای دانشگاه فدرال باهیا (برزیل)، تقریباً ۲۰ درصد از نوجوانان در سطح جهانی به نوعی از خودآزاری مبتلا هستند. این رفتار میتواند با مشکلات دیگری از جمله افسردگی، اضطراب و حتی تمایلات خودکشی همراه باشد. بنابراین، بسیار مهم است که با حساسیت و دانش کافی به این مسئله پرداخته شود.
چگونه با کسی که خودآزاری میکند رفتار کنیم؟
۱. قضاوت نکنید و از انتقاد بپرهیزید
اولین واکنش طبیعی بسیاری از افراد در مواجهه با این مسئله، ابراز تعجب و حتی سرزنش است. عباراتی مانند “چرا این کار را کردی؟” یا “این کار دیوانگی است!” میتواند احساس گناه و شرم را در فرد تقویت کند و او را از دریافت کمک منصرف کند. بهتر است با ذهنی باز و بدون پیشداوری با فرد صحبت کنید.
۲. احساسات او را بپذیرید و فضا بدهید
افرادی که به خودآزاری روی میآورند، اغلب احساسات شدیدی مانند اضطراب، افسردگی یا ناامیدی را تجربه میکنند. به جای تلاش برای نادیده گرفتن یا کوچک شمردن احساسات آنها، سعی کنید فضایی امن ایجاد کنید تا بتوانند بدون ترس از قضاوت احساساتشان را بیان کنند.
۳. نگرانی و محبت خود را نشان دهید
حمایت عاطفی یکی از مؤثرترین راهها برای کمک به این افراد است. جملههایی مانند “من اینجا هستم تا به تو کمک کنم” یا “تو تنها نیستی” میتواند به کاهش احساس تنهایی و انزوا در آنها کمک کند. حمایت بیقید و شرط میتواند نقش مهمی در ترغیب آنها به دریافت کمک حرفهای ایفا کند.
۴. از واکنشهای افراطی بپرهیزید
دیدن زخمهای خودآزاری ممکن است احساسات شدیدی در شما ایجاد کند، اما ابراز واکنشهای افراطی مانند وحشت، عصبانیت یا غم زیاد میتواند فرد را بیشتر منزوی کند. سعی کنید آرامش خود را حفظ کنید و به آنها نشان دهید که برایشان ارزش قائل هستید.
۵. مسئولیت آنها را بر عهده نگیرید
در حالی که حمایت شما مهم است، نباید احساس کنید که وظیفه دارید مشکل آنها را حل کنید. فردی که خودآزاری میکند باید خودش در مسیر بهبودی قدم بردارد. شما میتوانید او را حمایت کنید، اما نمیتوانید به جای او تصمیم بگیرید یا درمانش را به عهده بگیرید.
۶. تشویق به دریافت کمک حرفهای
یکی از بهترین راههای کمک به این افراد، راهنمایی آنها به سمت دریافت کمک تخصصی است. درمانهای روانشناختی مانند مشاوره و رواندرمانی میتوانند به آنها کمک کنند تا با احساسات خود بهتر کنار بیایند و روشهای سالمتری برای مدیریت استرس پیدا کنند. در موارد شدید، ممکن است نیاز به مداخله پزشکی نیز باشد.
خودآزاری یک چالش جدی سلامت روان است که نیاز به درک، همدلی و حمایت دارد. اگر یکی از عزیزان شما به این رفتار روی آورده است، مهم است که آرامش خود را حفظ کنید، او را قضاوت نکنید و با نگرش حمایتی در کنار او باشید. راهنمایی برای دریافت کمک تخصصی و ایجاد یک محیط امن میتواند به این افراد کمک کند تا به سمت بهبودی حرکت کنند.
منبع: عصر ایران