گرد و غبار مرگبار ماه؛ تهدیدی برای سکونت فضایی
نتایج پژوهشی جدید نشان میدهد که گرد و غبار سطح ماه، بهواسطه پدیدهای پیچیده به نام بیثباتی گورتلر، با سرعتی بالا به اطراف پرتاب میشود و میتواند تهدیدی جدی برای تجهیزات علمی و مأموریتهای سکونت دائم در ماه باشد.

پژوهشگران ناسا و دانشگاه جانز هاپکینز به یافتهای نگرانکننده درباره یکی از تهدیدهای جدی سکونت دائم در ماه دست یافتهاند: گرد و غبار پرسرعت ماه میتواند مثل سلاحی مرگبار عمل کند.
در دهه ۱۹۶۰ و ۷۰ میلادی، فضانوردان مأموریتهای آپولو متوجه الگوهای عجیبی در پراکندگی غبار هنگام فرود فضاپیماها شدند؛ رگههایی منظم که مثل پرههای چرخ از محل فرود تابش میکردند. این پدیده اخیراً در مأموریت جدید «بلو گوست» متعلق به شرکت Firefly Aerospace نیز تکرار شد.
اکنون پژوهشی جدید به سرپرستی دکتر روی نی از دانشگاه جانز هاپکینز نشان داده که علت این الگوها پدیدهای به نام بیثباتی گورتلر (Görtler Instability) است؛ نوعی آشفتگی در جریانهای خمیدهی گاز که در محیط خلأ ماه، گرد و غبار را به شکل مارپیچی پخش میکند.
در یک آزمایش پیشرفته در اتاق خلأ ناسا، پژوهشگران با استفاده از شش دوربین و خاک شبیهسازیشده ماه، موفق شدند مسیر ذرات پرتابشده را ردیابی کنند. نتیجه حیرتانگیز بود: گرد و غبار ماه با سرعتی بالا میتواند به ابزارهای علمی، صفحات خورشیدی و حتی سکونتگاههای فضایی آسیب جدی وارد کند.
همچنین بخوانید: کشف رموز قدیمیترین یخ زمین با عمر ۱.۵ میلیون سال
چرا این کشف مهم است؟
با نزدیک شدن به اجرای مأموریتهای سکونت دائم در ماه مانند پروژه «آرتمیس» ناسا، کنترل این پدیده به یک ضرورت حیاتی تبدیل شده است. به دلیل نبود جو در ماه، ذرات ریز با سرعت بالا حرکت میکنند و میتوانند به مانند گلولههایی مرگبار در اطراف سایت فرود پخش شوند.
پژوهشگران هشدار دادهاند که نادیدهگرفتن این خطر ممکن است پیامدهای سنگینی برای پروژههای آینده داشته باشد. راهکارهایی مانند طراحی سکوهای فرود ضدگردوغبار یا جانمایی هوشمند تجهیزات علمی در نقاط امنتر، بخشی از راهحلهایی است که مهندسان در حال بررسی آن هستند.
منبع: خبرآنلاین به نقل از universetoday