نگاهی به تمرین با جلیقه وزنه‌دار؛ ابزار تمرینی موثر یا چالشی غیرضروری برای بدن؟
جلیقه وزنه‌دار می‌تواند تمرینات شما را تقویت و شدت دهد، اما استفاده از آن نیازمند رعایت اصول ایمنی و شناخت محدودیت‌های فردی است.
تحریریه حرف مرد: جلیقه‌های وزنه‌دار به‌عنوان یکی از ابزارهای تمرینی جدید و در عین حال کلاسیک، این روزها در شبکه اجتماعی تیک‌تاک توجه بسیاری را به خود جلب کرده‌اند. در ویدئوهای متعدد، کاربران از تغییرات چشمگیر بدن خود پس از یک «چالش ۳۰ روزه جلیقه وزنه‌دار» می‌گویند و در مقابل، برخی افراد میانسال از فواید استفاده روزمره از این وسیله ساده صحبت می‌کنند. اما پرسش اصلی این است: آیا جلیقه‌های وزنه‌دار واقعاً اثربخش هستند و مهم‌تر از آن، آیا برای همه ایمن محسوب می‌شوند؟
برای پاسخ به این پرسش، گفت‌وگویی با یک فیزیوتراپیست ارشد و یک مربی شخصی برنده جوایز ورزشی انجام شده است تا ابعاد مختلف کاربرد جلیقه وزنه‌دار، فواید آن و همچنین ملاحظات ایمنی پیش از خرید بررسی شود.
چرا جلیقه وزنه‌دار می‌تواند تمرین شما را بهبود بخشد؟
جوزف جیگلیو، متخصص فیزیوتراپی در مرکز درمانی استونی بروک، توضیح می‌دهد: «جلیقه‌های وزنه‌دار یکی از شیوه‌های تمرینی مانند وزنه‌های آزاد، کش‌های مقاومتی و لوله‌های تمرینی هستند که می‌توانند تجربه ورزشی شما را ارتقا دهند و به دستیابی به اهداف تناسب‌اندام فردی کمک کنند. این جلیقه‌ها از چند پوند تا ۵۰ پوند وزن دارند و اغلب هنگام پیاده‌روی استفاده می‌شوند.»
طبق گفته او، جلیقه‌های وزنه‌دار در صورت انتخاب صحیح و استفاده مسئولانه می‌توانند شدت تمرین را افزایش دهند و به شکل‌های زیر مؤثر باشند:
تقویت قدرت و استقامت عضلات
وزنی که به سینه بسته می‌شود، حتی اگر فقط در خانه پوشیده شود، عضلات را مجبور به فعالیت بیشتر می‌کند و با ایجاد مقاومت اضافه، آن‌ها را به‌طور طبیعی فعال‌تر می‌سازد.
بهبود تراکم استخوان
استفاده از جلیقه وزنه‌دار در تمرینات قدرتی می‌تواند موجب افزایش تراکم استخوان‌ها شود. وزن اضافی باعث وارد شدن فشار بیشتر به استخوان‌ها می‌شود که این امر تراکم و استحکام آن‌ها را افزایش می‌دهد.
بهبود آمادگی قلبی ـ عروقی
جیگلیو توضیح می‌دهد: «جلیقه وزنه‌دار می‌تواند تمرین را شدیدتر و پربازده‌تر کند. تصور کنید ۱۳ پله را بدون وزنه بالا بروید و سپس همان مسیر را با ۱۰ تا ۲۰ پوند وزن اضافی طی کنید.» حتی استفاده از جلیقه وزنه‌دار در تمرینات قدرتی معمول نیز باعث ارتقای آمادگی قلبی ـ عروقی می‌شود.
بهبود وضعیت بدنی و تعادل
وزن اضافی باعث می‌شود بدن برای حفظ تعادل انرژی بیشتری مصرف کند و همچنین فشار وزنه روی سینه و شانه‌ها به باز شدن قفسه سینه و بهبود راستای بدن کمک می‌کند. این موضوع حتی زمانی که جلیقه پوشیده نمی‌شود نیز می‌تواند اثر مثبت خود را بر وضعیت بدنی فرد بگذارد.
افزایش مصرف کالری
پوشیدن جلیقه وزنه‌دار هنگام تمرین یا حتی در فعالیت‌های روزانه، به‌طور طبیعی باعث افزایش مصرف کالری می‌شود. این مقاومت بیشتر بدن را وادار می‌کند سخت‌تر کار کند و در نتیجه میزان کالری سوزانده‌شده افزایش می‌یابد.
همچنین بخوانید: چرا قدرت پنجه نشان‌دهندۀ سلامت روان است؟
چه زمانی باید در استفاده از جلیقه وزنه‌دار احتیاط کرد؟
ویل دورو، مربی شخصی برنده جایزه و بنیان‌گذار اپلیکیشن 12Reps، هشدار می‌دهد: «جلیقه‌های وزنه‌دار ابزارهای فوق‌العاده‌ای هستند اما برای همه مناسب نیستند. همیشه با وزن کم شروع کنید، به بدن خود گوش دهید و اگر دردی احساس کردید، متوقف شوید. اگر آسیب‌دیدگی دارید، پیش از استفاده با یک مربی مشورت کنید. سلامتی شما اولویت دارد.»
او معیارهای خود برای استفاده یا عدم استفاده از جلیقه وزنه‌دار را چنین بیان می‌کند و به ریسک‌های احتمالی آن اشاره دارد:
درد شانه
وزن جلیقه مستقیماً روی شانه‌ها و قسمت بالایی پشت قرار می‌گیرد. اگر پیش‌تر دچار درد شانه هستید، استفاده از جلیقه وزنه‌دار می‌تواند این مشکل را تشدید کند.
فشار بر مفاصل
وزن اضافه واردشده از طریق جلیقه، فشار بیشتری به مفاصل تحمیل می‌کند. هنگام انجام حرکت شنا، مچ‌ها و آرنج‌ها سخت‌تر کار می‌کنند و هنگام دویدن، فشار بیشتری به زانوها و مچ پا وارد می‌شود. برای جلوگیری از آسیب، باید با وزن سبک شروع کرد و به تدریج میزان بار را افزایش داد.
مشکلات کمر
به گفته دورو: «همیشه ابتدا بررسی می‌کنم که آیا مراجعه‌کنندگانم مشکل کمر دارند یا خیر. اگر دارند، سراغ روش‌های تمرینی دیگر می‌رویم. جلیقه وزنه‌دار برای افراد با مشکلات کمر مناسب نیست.» دلیل این موضوع آن است که وزن جلیقه بدن را به سمت جلو می‌کشد و باعث می‌شود ستون فقرات فشار بیشتری برای حفظ راستای بدن تحمل کند که می‌تواند آسیب‌زا باشد.
جمع‌بندی
جلیقه وزنه‌دار می‌تواند تمرینات ورزشی را دگرگون کند. این وسیله باعث افزایش قدرت، بهبود تناسب‌اندام و تسریع در دستیابی به اهداف ورزشی می‌شود. با این حال، استفاده از آن نیازمند احتیاط، شناخت محدودیت‌های فردی و رعایت اصول ایمنی است. به‌ویژه برای افرادی که دچار مشکلات اسکلتی یا عضلانی هستند، پیش از استفاده مشورت با یک متخصص ضروری است. در نهایت، همان‌طور که دورو تأکید می‌کند: «جلیقه وزنه‌دار شما را قوی‌تر و آماده‌تر می‌کند، اما باید با عقلانیت و درک شرایط بدنی خود از آن استفاده کنید.»
منبع: AskMen
