مطالعه‌ای نوین: سیاه‌چاله‌های میان‌جرم، فسیل‌های فراموش‌شده کیهان

به نقل از دانشگاه وندربیلت، چهار مطالعه جدید به سرپرستی دکتر کاران جانی، فیزیکدان و مدیر مؤسسه «آزمایشگاه‌های قمری وندربیلت»، دریچه‌ای تازه به شناخت سیاه‌چاله‌های میان‌جرم گشوده‌اند، اجرامی کیهانی با جرمی بین سیاه‌چاله‌های ستاره‌ای (۵ تا ۵۰ برابر خورشید) و سیاه‌چاله‌های فوق‌سنگین (میلیون‌ها تا میلیاردها برابر خورشید).

در مطالعه‌ای که به‌تازگی در ژورنال Astrophysical Journal Letters منتشر شده، تیم تحقیقاتی با بازتحلیل داده‌های آشکارسازهای موج گرانشی LIGO در آمریکا و Virgo در ایتالیا، موفق به شناسایی امواجی شده که حاصل برخورد سیاه‌چاله‌هایی با جرم بیش از ۱۰۰ تا ۳۰۰ برابر خورشید هستند؛ پرجرم‌ترین رویدادهای موج گرانشی ثبت‌شده تاکنون.

همچنین بخوانید: کوتوله سفید؛ ایستگاه پایانی ستارگان؟

سیاه‌چاله‌های میان‌جرم؛ حلقه‌ی گمشده‌ای در تاریخ کیهانی؟

کاران جانی در این‌باره می‌گوید: «سیاه‌چاله‌ها فسیل‌های نهایی کیهان‌اند. داده‌های تازه، ما را به شناخت اولین ستارگان عالم و شکل‌گیری نخستین سیاه‌چاله‌ها نزدیک‌تر می‌کند.» اما رصد این اجرام از روی زمین دشوار است؛ چرا که ابزارهایی مثل LIGO تنها می‌توانند آخرین لحظه برخورد این اجرام را ثبت کنند. برای حل این مشکل، تیم تحقیقاتی به مأموریت فضایی آینده «لیزا»(LISA) از آژانس فضایی اروپا و ناسا چشم دوخته‌اند که قرار است در دهه ۲۰۳۰ پرتاب شود.

در دو مطالعه‌ی مکمل، پژوهشگران نشان دادند که لیزا می‌تواند برخورد این سیاه‌چاله‌ها را سال‌ها پیش از وقوع پیش‌بینی کند و اطلاعاتی از مسیر تکاملی آن‌ها فراهم آورد، در مطالعه‌ای دیگر، با بهره‌گیری از هوش مصنوعی، محققان توانستند سیگنال‌های دریافتی از این اجرام را از نویزهای محیطی تفکیک کرده و اصالت آن‌ها را تأیید کنند.

آنجالی یلیکار، یکی از پژوهشگران اصلی می‌گوید: «تحقیقات آینده ما به سمت استفاده از آشکارسازهای امواج گرانشی در سطح ماه خواهد رفت؛ جایی که فرکانس‌های پایین‌تر در فضا قابل دسترسی‌اند و امکان بررسی دقیق‌تر محیط اطراف سیاه‌چاله‌های میان‌جرم را فراهم می‌کنند»، این مجموعه پژوهش‌ها نه‌تنها شناخت بشر از تکامل سیاه‌چاله‌ها را دگرگون می‌کند، بلکه آینده نجوم موج گرانشی را از زمین به ماه و فراتر از آن پیوند می‌دهد.

منبع: ایمنا