نگران رسیدن به شصت سالگی هستید؟ علم میگوید بسیاری از ما در این سنین است که واقعاً به اوج عملکرد خود میرسیم!
مطالعات جدید نشان میدهد افراد در محدوده سنی ۵۵ تا ۶۰ سال، بالاترین عملکرد روانی، شناختی و ثبات عاطفی خود را تجربه میکنند.

تحریریه حرف مرد: در جامعه امروز، نگرانی از پیر شدن و کاهش توانایی ذهنی با گذر زمان بسیار رایج است. بسیاری افراد تصور میکنند که پس از گذر از جوانی، تواناییهای فکری و روانی به سرعت کاهش مییابد و اوج زندگی به دوران جوانی محدود میشود. اما تحقیقات جدید علمی نشان میدهد که این باور کاملاً اشتباه است و واقعیت متفاوت و امیدوارکنندهای وجود دارد: برای بسیاری از ما، بهترین عملکرد ذهنی و روانی در میانسالی و حتی بالاتر از پنجاه سال اتفاق میافتد. این موضوع اهمیت ویژهای دارد، زیرا افراد در این سنین میتوانند توانایی بالایی در حل مسائل پیچیده، مدیریت استرس، و رهبری در محیط کار و جامعه داشته باشند.
با گذر زمان و دور شدن دوران جوانی، ممکن است ترس از پیر شدن در شما افزایش یابد. اما تحقیقات تازهای که من و همکارم در مجله Intelligence منتشر کردهایم، دلایل خوبی برای خوشبینی نشان میدهد: بسیاری از ما در محدوده سنی ۵۵ تا ۶۰ سال، در عملکرد روانی و شناختی خود به اوج میرسیم.
شناخت این واقعیت، اهمیت زیادی دارد، زیرا افراد در این سنین ممکن است بهترین تواناییها را در حل مسائل پیچیده و رهبری در محیط کار داشته باشند.
انواع اوجها
تحقیقات فراوان نشان میدهند که انسانها اوج عملکرد فیزیکی خود را معمولاً بین اواسط بیست تا اوایل سی سالگی تجربه میکنند. همچنین، تواناییهای ذهنی خام ما (یعنی ظرفیت استدلال، حافظه و پردازش سریع اطلاعات) معمولاً از اواسط بیست سالگی شروع به کاهش میکند.
این الگو در دنیای واقعی نیز دیده میشود:
ورزشکاران حرفهای معمولاً قبل از ۳۰ سالگی به اوج عملکرد خود میرسند.
ریاضیدانان اغلب مهمترین دستاوردهای علمی خود را در اواسط سی سالگی دارند.
قهرمانان شطرنج به ندرت بعد از ۴۰ سالگی در بالاترین سطح بازی میکنند.
با این حال، وقتی فراتر از قدرت پردازش خام نگاه کنیم، تصویر متفاوتی شکل میگیرد.
از استدلال تا ثبات عاطفی
در مطالعه ما، تمرکز بر ویژگیهای روانی و شخصیتی بود که فراتر از توانایی استدلال هستند، قابل اندازهگیری دقیق و پایدار بوده و مسیر تغییرات سنی آنها در طول عمر مشخص است. این ویژگیها همچنین توانایی پیشبینی عملکرد واقعی افراد را دارند.
ما ۱۶ بعد روانی را شناسایی کردیم که معیارهای فوق را داشتند، شامل:
تواناییهای شناختی اصلی: استدلال، حافظه، سرعت پردازش، دانش و هوش هیجانی
پنج ویژگی اصلی شخصیت: برونگرایی، ثبات عاطفی، وظیفهشناسی، گشودگی به تجربه و موافقتپذیری
با ترکیب دادههای مطالعات گسترده، توانستیم مقایسه مستقیم انجام دهیم و نحوه تکامل هر ویژگی را در طول عمر ترسیم کنیم.
همچنین بخوانید: رازهای تربیت فرزند سالم؛ هفت کاری که والدین موفق هرگز انجام نمیدهند
اوج عملکرد در اواخر زندگی
نتایج نشان داد که برخی ویژگیها نسبت به استدلال ذهنی خام، دیرتر به اوج میرسند:
وظیفهشناسی در حدود ۶۵ سالگی
ثبات عاطفی در حدود ۷۵ سالگی
توانایی استدلال اخلاقی و مقاومت در برابر سوگیریهای شناختی در سنین بالاتر (۷۰ تا ۸۰ سال)
وقتی مسیر سنی تمام ۱۶ ویژگی را در یک شاخص ترکیبی و استاندارد شده بررسی کردیم، الگوی قابل توجهی به دست آمد: عملکرد روانی کلی بین ۵۵ تا ۶۰ سالگی به اوج میرسد و پس از حدود ۶۵ سالگی شروع به کاهش میکند. این کاهش پس از ۷۵ سالگی شدت بیشتری پیدا میکند.
کنار گذاشتن پیشفرضهای مبتنی بر سن
این یافتهها ممکن است توضیح دهد که چرا بسیاری از موقعیتهای رهبری پرچالش در کسبوکار، سیاست و زندگی عمومی اغلب توسط افرادی در پنجاه و پنج تا اوایل شصت سالگی اشغال میشود.
در حالی که برخی تواناییها با افزایش سن کاهش مییابند، رشد سایر ویژگیها توازن ایجاد میکند و قدرت تصمیمگیری و قضاوت بهتر را فراهم میسازد.
با این حال، برخی از کارکنان مسنتر در بازگشت به بازار کار پس از از دست دادن شغل با چالشهای بیشتری مواجه میشوند. دلایل آن میتواند شامل عوامل ساختاری یا محدودیتهای سنی اجباری در برخی مشاغل باشد، مانند:
سن بازنشستگی ۶۵ ساله برای خلبانان بینالمللی
بازنشستگی ۵۶ تا ۶۰ ساله برای کنترلکنندههای ترافیک هوایی
با این حال، تجربه افراد متفاوت است. برخی بزرگسالان کاهش توانایی در استدلال و حافظه را تجربه میکنند، اما دیگران این تواناییها را تا سنین بالاتر حفظ میکنند. بنابراین، سن به تنهایی تعیینکننده عملکرد شناختی کلی نیست و ارزیابیها باید بر اساس تواناییها و ویژگیهای واقعی فرد انجام شود.
یک نقطۀ اوج، نه یک شمارش معکوس
این یافتهها ضرورت استخدام و نگهداری نیروی کار به شیوهای غیرتبعیضآمیز نسبت به سن را نشان میدهد. افراد میانسال میتوانند ارزشهای بزرگی به شغل خود اضافه کنند.
نمونههای تاریخی نشان میدهد که موفقیتهای بزرگ گاهی پس از سنین موردانتظار اتفاق میافتند:
چارلز داروین کتاب منشأ انواع را در ۵۰ سالگی منتشر کرد.
لودویگ فان بتهوون در ۵۳ سالگی، زمانی که کاملاً ناشنوا بود، سمفونی نهم خود را اجرا کرد.
لیزا سو، مدیر شرکت Advanced Micro Devices، در ۵۵ سالگی یکی از بزرگترین بازسازیهای فنی صنعت نیمههادی را انجام داد.
تاریخ پر از افرادی است که دستاوردهای بزرگ خود را در میانسالی یا حتی بعد از آن کسب کردهاند. شاید زمان آن رسیده که میانسالی را به عنوان یک نقطۀ اوج ببینیم، نه یک شمارش معکوس.
منبع: Conversation