بهترین چرخه خواب و بیداری کدام است، جغد شب‌زنده‌دار یا چکاوک سحرخیز؟
تحقیق‌ها نشان می‌دهد ساعت بیولوژیکی افراد تا حد زیادی ژنتیکی است و بهترین استراتژی، هماهنگی با ریتم طبیعی بدن برای سلامت و عملکرد بهینه است.
تحریریه حرف مرد: آیا واقعاً ممکن است ساعت بیولوژیکی بدن شما تغییر کند؟ آیا من واقعاً دارم تبدیل به یک پرنده سحرخیز می‌شوم یا صرفاً مجبور شده‌ام طبق برنامه فرزندم زندگی کنم؟
همه می‌دانیم که سحرخیزها کامروا می‌شوند و پرندگان سحرخیر کرم‌های تازه را شکار می‌کنند. اما چه کسی واقعاً دلش کرم می‌خواهد؟ من که نه! برای بیشتر عمرم خودم را یک جغد شب‌زنده‌دار می‌دانستم: تا جای ممکن دیر از تخت بلند می‌شدم و به جای تسلط بر روز، به‌طور نیمه‌خوشایند و آرام وارد روز می‌شدم.
فرهنگ کاری در آمریکا برای جغدهای شب‌زنده‌دار بهینه نیست؛ بلکه مدیرانی که ساعت ۴ صبح بیدار می‌شوند و ماراتن می‌دوند را ترجیح می‌دهد، در حالی که بقیه فقط دکمه «چرت زدن» را فشار می‌دهند. با این حال، همیشه خودم را با این ایده تسلی می‌دادم که جغدها واقعاً از نظر هوش و خلاقیت از پرندگان سحرخیز برترند. فرانز کافکا و توماس ولف شب‌ها می‌نوشتند؛ باب دیلن هم شب‌ها ضبط می‌کرد. حتی مطالعات علمی هم تا حدی این موضوع را تأیید می‌کردند.
اما اتفاق عجیبی افتاد. به دلیل ترکیبی از اضطراب‌های وجودی، کنار گذاشتن الکل و داشتن فرزند کوچکی که ساعت‌های نامعقول بیدارم می‌کند، شروع به زود خوابیدن کردم. این روزها، ساعت ۹ شب بهترین زمان خواب من است. ایده ماندن تا دیروقت که قبلاً عادی بود، اکنون وحشتناک است.
این تغییر باعث شد همه چیز را زیر سوال ببرم: آیا واقعاً ممکن است ساعت بیولوژیکی تغییر کند؟ آیا من واقعاً دارم تبدیل به پرنده سحرخیز می‌شوم یا فقط مجبور شده‌ام طبق برنامه فرزندم زندگی کنم؟ و اگر پرنده سحرخیز شدم، آیا این مرا فردی با عملکرد پایین‌تر می‌کند؟ تصمیم گرفتم برای همیشه بحث جغدها در مقابل پرندگان سحرخیز را بررسی کنم.
همچنین بخوانید: بسیاری از افراد بی‌آنکه بدانند، پس از کرونا حس بویایی خود را از دست داده‌اند
چه چیزی فرد را پرنده سحرخیز یا جغد شب‌زنده‌دار می‌کند؟
اولین کشف من: شما نمی‌توانید ذات خود را انتخاب کنید؛ زمان خواب بهینه شما درون شما کدگذاری شده است.
کریستن ناتسون، دانشیار دانشگاه نورث‌وسترن و متخصص خواب می‌گوید: «همه ما یک ساعت بیولوژیکی داخلی یا ریتم شبانه‌روزی داریم که بسیاری از عملکردهای فیزیولوژیکی از جمله سطح هوشیاری، خواب، هورمون‌ها و فشار خون را کنترل می‌کند.»
کرونوتایپ شما، ترجیح شبانه‌روزی شماست: علمی‌ترین راه برای گفتن اینکه شما پرنده سحرخیز هستید یا جغد شب‌زنده‌دار. فردی که کرونوتایپ زودهنگام دارد، نسبت به کسی که کرونوتایپ دیرهنگام دارد، به‌طور طبیعی راحت‌تر می‌تواند زود بخوابد.
با اینکه تغییر بنیادی کرونوتایپ دشوار است، این ویژگی با افزایش سن به‌طور طبیعی تغییر می‌کند. نوجوانان کرونوتایپ دیرتری دارند و با بالا رفتن سن، کرونوتایپ به تدریج به سمت زودهنگام حرکت می‌کند. افراد در ۸۰ سالگی معمولاً پرندگان سحرخیز هستند.
هنس وان دونگن، مدیر مرکز تحقیقات خواب و عملکرد در دانشگاه ایالتی واشنگتن می‌گوید: «در بزرگسالان جوان، تفاوت بین انواع چرخه‌های صبحگاهی و عصرگاهی در رفتارهای روزمره‌شان می‌تواند تا حدود چهار ساعت باشد.» دلایل این تفاوت‌ها هنوز کاملاً مشخص نیست، اما احتمالاً هم دلایل ژنتیکی و هم تکاملی دخیل هستند.
آیا جغدهای شب‌زنده‌دار واقعاً باهوش‌ترند؟
یکی از سوالات مهم: آیا شب‌زنده‌داری باعث افزایش خلاقیت و هوش می‌شود؟
یک مطالعه در سال ۲۰۰۷ نشان داد که افراد شب‌زنده‌دار توانایی بیشتری در تفکر واگرا دارند؛ به عبارت ساده‌تر، خلاق‌تر هستند. در مطالعه دیگری در سال ۲۰۰۹، ساتوشی کانازاوا با بررسی ۲۰٬۷۴۵ نوجوان دریافت که افراد باهوش‌تر تمایل بیشتری به شب‌زنده‌داری دارند.
مطالعات اخیر در دانشگاه امپریال لندن با بررسی بیش از ۲۶٬۰۰۰ نفر نشان داد افرادی که دیر می‌خوابند عملکرد شناختی بهتری نسبت به پرندگان سحرخیز دارند.
با این حال، متخصصان نسبت دادن صفاتی مثل خلاقیت یا هوش به کرونوتایپ را با احتیاط می‌دانند. بسیاری از این مطالعات محدودیت‌هایی دارند و نمی‌توان روابط علت و معلولی قطعی برقرار کرد.
جنبه‌های منفی شب‌زنده‌داری
توافق کلی متخصصان خواب این است که تلاش برای زندگی خلاف ساعت بیولوژیکی خود، ناسالم است و حتی ممکن است خطر مرگ زودهنگام را افزایش دهد.
مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۸ نشان داد شب‌زنده‌دارها ۱۰٪ خطر مرگ زودرس و مشکلات سلامتی بیشتری نسبت به پرندگان سحرخیز دارند. دلیل دقیق مشخص نیست، اما به احتمال زیاد ناشی از اختلال ریتم شبانه‌روزی است، یعنی سخت بودن زندگی یک جغد شب‌زنده‌دار در دنیای پرندگان سحرخیز.
تحقیقات دیگر نشان می‌دهند شب‌زنده‌داری با سلامت روان ضعیف و کاهش توانایی شناختی مرتبط است. بخشی از این مشکلات ناشی از سبک زندگی شبانه، مانند مصرف الکل یا غذاهای ناسالم است.
آیا می‌توانیم کرونوتایپ خود را هک کنیم؟
اگرچه نمی‌توان کرونوتایپ را به‌طور کامل تغییر داد، می‌توان با آن هماهنگ شد. ابتدا باید نوع خود را شناسایی کنید. بهترین روش برای تعیین کرونوتایپ، اندازه‌گیری سطح ملاتونین در طول روز است؛ هورمونی که به بدن علامت آمدن شب را می‌دهد.
در شرایط معمول، می‌توان با روش‌های ساده‌تر مانند خوابیدن بدون زنگ ساعت برای یک هفته و پرهیز از الکل، کافئین و استفاده بیش از حد از صفحه‌نمایش، ساعت طبیعی بدن را پیدا کرد.
برای شب‌زنده‌دارانی که مجبورند زود بیدار شوند، تغییر جزئی ممکن است. مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۹ نشان داد با نور صبحگاهی، وعده‌های غذایی منظم، ورزش زودهنگام و قطع کافئین، شب‌زنده‌دارها می‌توانند حدود دو ساعت ساعت بدن خود را جلو بیندازند، اما این تغییر دائمی نیست.
متخصصان توصیه می‌کنند: با کرونوتایپ خود زندگی کنید، نه علیه آن.
نتیجه‌گیری:
کرونوتایپ افراد (صبحگاهی یا شب‌زنده‌دار) تا حد زیادی ژنتیکی است و کاملاً قابل تغییر نیست.
شب‌زنده‌داری ممکن است با خلاقیت و هوش مرتبط باشد، اما این ارتباط قطعی نیست و محدودیت‌های علمی دارد.
زندگی خلاف ساعت بیولوژیکی می‌تواند سلامت جسمی و روانی را تهدید کند.
بهترین استراتژی، هماهنگی با ساعت طبیعی بدن و اصلاح سبک زندگی برای سلامت و عملکرد بهینه است.
منبع: The Guardian
