خاموشی قلم یوسا؛ نویسنده پرآوازه پرویی دار فانی را وداع گفت
ماریو بارگاس یوسا، نویسنده سرشناس پرویی و برنده جایزه نوبل ادبیات ۲۰۱۰، در ۸۹ سالگی در لیما درگذشت. او از چهره‌های شاخص ادبیات آمریکای لاتین و از منتقدان سرسخت حکومت‌های چپگرا بود.
تحریریه حرف مرد: فرزندان یوسا – آلوارو، گونزالو و مورگانا – در بیانیه‌ای در شبکه‌های اجتماعی خبر مرگ یوسا را تأیید کردند. یوسا که در سال ۲۰۱۰ موفق به دریافت جایزه نوبل ادبیات شده بود، از چهره‌های شاخص جنبش ادبی “بوم” آمریکای لاتین به شمار می‌رفت.
یوسا که در ۲۸ مارس ۱۹۳۶ در آرکیپای پرو به دنیا آمده بود، زندگی ادبی خود را با رمان “زمان قهرمان” (۱۹۶۳) آغاز کرد. این اثر که بر اساس تجربیات شخصی او در مدرسه نظامی لئونسیو پرادو نوشته شده بود، با واکنش تند ژنرال‌های پرویی روبرو شد که ادعا می‌کردند این کتاب با حمایت اکوادور برای تضعیف ارتش پرو نوشته شده است.
از دیگر آثار برجسته او می‌توان به “گفت‌وگو در کاتدرال” (۱۹۶۹)، “جنگ آخرالزمان” (۱۹۸۱) و “سور بز” (۲۰۰۰) اشاره کرد. سبک نوشتاری یوسا ترکیبی از واقع‌گرایی اجتماعی، طنز و تحلیل‌های سیاسی بود.
همچنین بخوانید: ادبیات فارسی در قلب مانیل؛ نمایشگاه کتاب ایران در فیلیپین افتتاح شد
یوسا در سال ۱۹۹۰ به عنوان نامزد جناح راست در انتخابات ریاست‌جمهوری پرو شرکت کرد، اما به آلبرتو فوجیموری باخت. او که از حامیان بازار آزاد و منتقد سرسخت حکومت‌های چپگرا در آمریکای لاتین بود، در سال ۱۹۹۳ تابعیت اسپانیا را نیز دریافت کرد.
واکنش‌ها به درگذشت او
خاویر سرا، رئیس آکادمی سوئد که جایزه نوبل را به یوسا اهدا کرده بود، او را “یکی از بزرگ‌ترین نویسندگان معاصر” توصیف کرد. گابریل گارسیا مارکز، دیگر نویسنده شهیر آمریکای لاتین که رابطه پیچیده‌ای با یوسا داشت، پیشتر در سال ۲۰۱۴ درگذشته بود.
بر اساس اعلام خانواده یوسا، مراسم تشییع این نویسنده بزرگ در لیما برگزار خواهد شد. پدرو کاستیو، رئیس‌جمهور پرو، با انتشار پیامی یوسا را “یکی از بزرگ‌ترین روشنفکران تاریخ پرو” خواند.
یوسا که بیش از ۵۰ اثر ادبی از خود به جای گذاشته، آخرین رمان خود با عنوان “چشم آبی‌ها” را در سال ۲۰۲۲ منتشر کرده بود. او در زمان مرگ مشغول کار بر روی یک پروژه جدید ادبی بود.
ترجمه بخشی از مصاحبه نیویورک تایمز با یوسا در ۱۹۸۹
“هرمان ملویل، لیما را عجیب‌ترین و غمگین‌ترین شهر جهان نامیده بود. شاید به خاطر مه و نم نم بارانی که همیشه بر فراز شهر است. اما من مطمئنم که مشکلات لیما بسیار عمیق‌تر از این حرف‌هاست.” اینها را یوسا با آن خنده معروفش گفته بود، در بحبوحه مبارزات انتخاباتی‌اش برای ریاست‌جمهوری.
منبع: نیویورک تایمز
