دلیل به‌گل‌نشستن دلفین‌ها مشخص شد؛ آلزایمر، نه خودکشی!
پژوهشی تازه نشان می‌دهد بسیاری از دلفین‌هایی که در سواحل فلوریدا به‌گل می‌نشینند، ممکن است به نوعی بیماری مشابه آلزایمر مبتلا باشند؛ اختلالی که احتمالاً در اثر تماس با سموم ناشی از شکوفایی جلبکی شکل می‌گیرد و موجب سردرگمی و از‌دست‌رفتن توان جهت‌یابی آن‌ها می‌شود.
چرا دلفین‌ها خود را به ساحل می‌رسانند و به‌اصطلاح به گل می‌نشینند، تا بمیرند؟ در کشفی نگران‌کننده، دانشمندان شواهدی یافته‌اند که نشان می‌دهد برخی از دلفین‌هایی که به طرز مرموزی در سواحل به گل می‌نشینند، ممکن است به نوعی بیماری مشابه آلزایمر مبتلا باشند. این اختلال باعث می‌شود حیوان جهت‌یابی خود را از دست بدهد و دچار سردرگمی شود، درست همان‌طور که در انسان‌ها اتفاق می‌افتد. به نظر می‌رسد شکوفایی جلبکی سمی می‌تواند در این میان نقش داشته باشد.
پاسخ به اینکه چرا دلفین‌ها سر از ساحل درمی‌آورند، پرسشی کلیدی است، به‌ویژه در شرایطی که شمار پستانداران دریایی به‌گل‌نشسته رو به افزایش است. در ژوئیه سال گذشته، ایالات متحده به‌تنهایی بزرگ‌ترین رویداد تجمعی از این نوع را تجربه کرد.
یکی از مناطقی که در آمریکا هر سال در فصل گرما با افزایش شمار دلفین‌های به‌گل‌نشسته روبه‌رو می‌شود، تالاب «ایندین ریور لاگون» در فلوریدا، خور بزرگی به طول حدود ۲۵۰ کیلومتر در امتداد ساحل شرقی ایالت است. اما در تابستان، تنها آمار به‌گل‌نشستگی دلفین‌ها در این منطقه بالا نمی‌رود، پدیده‌ی شکوفایی جلبکی نیز شدت می‌گیرد.
شکوفایی جلبکی، تجمع‌هایی از جلبک‌ها هستند که رشد بی‌رویه دارند و سمومی تولید می‌کنند که می‌تواند برای حیات دریایی اطرافشان مرگبار باشد. افزایش دما و آلودگی‌های انسانی باعث شده وقوع این شکوفایی‌ها هر سال افزایش یابد.
همچنین بخوانید: کشف دایناسور نیمه‌آبی در مغولستان؛ شکارچی با دندان‌های تیز و بدن پنگوئن
سموم تولیدشده از شکوفایی جلبکی می‌تواند سلامت مغز دلفین‌ها را مختل کند
به‌گزارش آی‌اف‌ال‌ساینس، پژوهشگران با مشاهده‌ی هم‌زمان افزایش شکوفایی‌های سمی و به‌گل‌نشستگی دلفین‌ها در ایندین ریور لاگون، فرض را بر این گذاشتند که ممکن است میان این دو پدیده ارتباطی وجود داشته باشد. آن‌ها گمان بردند سموم تولیدشده از این شکوفایی‌ها می‌تواند سلامت مغز دلفین‌ها را مختل کند.
گروهی از محققان برای بررسی فرضیه، مغز ۲۰ دلفین بینی‌بطری معمولی (Tursiops truncatus) را که بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۹ در همان منطقه به گل نشسته و از بین رفته بودند، مورد بررسی قرار دادند. آن‌ها به دنبال نشانه‌هایی از تماس با سموم، تغییرات ژنی، سلولی و ساختاری در مغز بودند.
نتایج چشمگیر بود: در فصل‌های شکوفایی جلبکی، میزان سمی به نام ۲٬۴-دی‌آمینوبوتیریک اسید (۲,۴-DAB) در مغز دلفین‌ها ۲٫۹۰۰ برابر بیشتر از فصل‌های بدون شکوفایی بود.
همچنین، در مغزهای تحلیل‌شده تغییرات گسترده‌ای در بیان ژن‌ها و ساختارهای پروتئینی، از جمله تشکیل پلاک‌های آمیلوئیدی مشاهده شد که یادآور بیماری آلزایمر در انسان است. وجود این پلاک‌ها در دلفین‌ها پدیده‌ی تازه‌ای نیست، زیرا با افزایش سن به‌طور طبیعی شکل می‌گیرند و همین ویژگی باعث شده این پستانداران به‌عنوان مدل طبیعی مطالعه‌ی آلزایمر در نظر گرفته شوند. اما یافته‌های تازه نشان می‌دهد شکوفایی جلبکی می‌تواند روند شکل‌گیری این پلاک‌ها را تسریع کند.
کشف تازه، برای انسان‌ها نیز هشدارآمیز هست. دکتر دیوید دیویس از دانشکده پزشکی میلر در دانشگاه میامی، در یادداشتی نوشت: «از آنجایی که دلفین‌ها شاخص‌های زیست‌محیطی مهمی برای بررسی تماس موجودات زنده با سموم دریایی محسوب می‌شوند، نتایج این مطالعه نگرانی‌هایی درباره‌ی تأثیر شکوفایی‌های سیانوباکتریایی بر سلامت انسان‌ها ایجاد می‌کند.»
دکتر دیویس افزود: «اگرچه مسیرهای مختلفی می‌تواند به بروز آلزایمر منجر شود، شواهد نشان می‌دهد تماس با سموم سیانوباکتریایی می‌تواند یکی از عوامل خطر مهم در این بیماری باشد.»
نتایج پژوهش در نشریه‌ی Communications Biology منتشر شده است.
منبع: زومیت
