بسته‌بندی‌های پلاستیکی مواد غذایی عامل مرگ و میر هزاران نفر

برخی از بسته‌بندی‌های پلاستیکی مواد غذایی حاوی فتالات هستند؛ ترکیباتی شیمیایی که به‌منظور افزایش انعطاف‌پذیری به پلاستیک افزوده می‌شوند. بر پایه‌ی پژوهشی جدید، یکی از این ترکیبات به نام DEHP یا دی‌ (۲-اتیل هگزیل) فتالات ممکن است مسئول ۱۳٫۵ درصد از موارد مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی‌عروقی در سال ۲۰۱۸ بوده باشد.

پژوهشگران ۲۸ آوریل در نشریه‌ی eBioMedicine گزارش دادند که در سال ۲۰۱۸ حدود ۱۳٫۵ درصد از بیش از ۲٫۶ میلیون مورد مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی‌عروقی در افراد ۵۵ تا ۶۴ ساله در سراسر جهان، ممکن است با مواجهه با نوعی ماده شیمیایی موسوم به فتالات مرتبط بوده باشد.

فتالات‌ها گروهی از ترکیبات شیمیایی هستند که در محصولاتی مانند شامپوها، لوسیون‌ها، بسته‌بندی‌های مواد غذایی و تجهیزات پزشکی ازجمله کیسه‌های خون یافت می‌شوند.

فتالات‌ها ممکن است ازطریق مصرف مواد غذایی آلوده، استنشاق یا جذب ازطریق پوست وارد بدن شوند. این ترکیبات در بدن به‌عنوان مختل‌کننده‌های غدد درون‌ریز عمل می‌کنند، به این معنا که در تعادل و عملکرد طبیعی هورمون‌ها اختلال ایجاد می‌کنند. مطالعات پیشین نیز ارتباط میان فتالات‌ها و بروز بیماری‌هایی مانند دیابت، چاقی، عوارض بارداری و بیماری‌های قلبی را نشان داده‌اند.

همچنین بخوانید: تولید برق ۲۵۰ هزار خانه با پسماندهای اتمی؛ روشی نوین برای حل بحران انرژی

DEHP؛ پلاستیکی با بهای سنگین برای سلامت قلب

در مطالعه جدید، پژوهشگران به بررسی دی‌اتیل هگزیل فتالات پرداختند که معمولاً به منظور نرم‌تر‌کردن پلاستیک‌های PVC به آن‌ها افزوده می‌شود. سارا هایمن، پژوهشگر مرکز پزشکی لانگون در نیویورک و همکارانش تمرکز خود را بر ارتباط بین میزان مواجهه با DEHP و بیماری‌های قلبی‌عروقی معطوف کردند.

هایمن و همکارانش میزان مواجهه تخمینی با DEHP در سال ۲۰۰۸ را با نرخ مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌های قلبی‌عروقی در سال ۲۰۱۸ در مناطق مختلف جهان مقایسه کردند. با بررسی تغییرات هم‌زمان این دو متغیر، آن‌ها سهم احتمالی مرگ‌ومیرهای ناشی از مواجهه با فتالات‌ها را تعیین کردند. پژوهشگران دریافتند که در سال ۲۰۱۸ بیش از ۳۵۰ هزار مورد مرگ‌ومیر اضافی در سراسر جهان با مواجهه با DEHP ارتباط داشته‌اند. حدود سه‌چهارم این موارد در مناطق خاورمیانه، جنوب آسیا، شرق آسیا و اقیانوسیه رخ داده بود.

پژوهشگران احتمال می‌دهند این تفاوت ناشی از گسترش صنایع پلاستیک در مناطق یاد شده باشد. با‌این‌حال، مطالعه جدید اثبات نمی‌کند که مواجهه با DEHP مستقیما به بیماری‌های قلبی منجر می‌شود، بلکه تنها به ارتباط احتمالی بین این دو اشاره دارد.

برای درک دقیق‌تر تأثیرات جهانی مواجهه با DEHP و دیگر فتالات‌ها بر سلامت، انجام تحقیقات بیشتری ضروری است. برخی کشورها ازجمله ایالات متحده، کانادا و بسیاری از کشورهای اروپایی، اطلاعات مربوط به مواجهه با فتالات‌ها را ازطریق نظرسنجی‌های ملی سلامت گردآوری می‌کنند.

بسیاری از کشورها، به‌ویژه در آمریکای لاتین، آفریقا و آسیا، فاقد سیستم‌های نظارتی متمرکز برای اندازه‌گیری مواجهه با فتالات‌ها هستند. پژوهشگران میزان مواجهه با DEHP در این مناطق را با استناد به مطالعات گذشته که روی نمونه‌های کوچک‌تری انجام شده بود، تخمین زدند. آن‌ها معتقدند انجام پایش‌های گسترده‌تر و سیستماتیک در این مناطق می‌تواند دقت پیش‌بینی‌ها را به‌طور قابل‌توجهی افزایش دهد.

دی‌اتیل هگزیل فتالات تنها نوع فتالاتی نیست که مردم به‌طور مستمر با آن در تماس هستند. هایمن می‌گوید: «احتمال مواجهه همزمان با سایر فتالات‌ها و مواد شیمیایی بسیار زیاد است و مدل ما نتوانست این عامل را درنظر بگیرد.» در تجزیه‌وتحلیل جدید عوامل مؤثر دیگری ازجمله سبک زندگی فردی و بیماری‌های زمینه‌ای نیز در نظر گرفته نشد.

برای درک جامع خطرات ناشی از مواجهه با فتالات‌ها، دانشمندان همچنان درحال بررسی تأثیرات آن‌ها بر بدن در سطح مولکولی هستند. هر نوع فتالات ساختار شیمیایی متفاوتی دارد که بر فرآیندهای مختلف بدن تأثیر می‌گذارد و ممکن است این ترکیبات به‌صورت جداگانه عمل نکنند، بلکه تعاملات پیچیده‌ای میان آن‌ها وجود داشته باشد. برخی فتالات‌ها ممکن است اثرات سایر فتالات‌ها را بر سلامتی کاهش دهند یا تقویت کنند.

پژوهشگران نتایج مطالعه جدید را دلیلی دیگر برای کاهش مصرف پلاستیک می‌دانند و می‌گویند لازم است هرچه سریع‌تر به این مشکل پرداخته شود.

منبع: زومیت