کشف باکتری مرموز آمازون در بدن پشه‌های خاکی؛ آیا بیماری تازه‌ای در راه است؟
گونه جدیدی از باکتری جنس بارتونلا در پشه‌های خاکی آمازون کشف شده که شباهت قابل توجهی به عامل بیماری کاریون دارد و نیازمند تحقیقات بیشتر است.
دانشمندان از کشف یک باکتری مرموز آمازون در بدن پشه‌های خاکی خبر داده‌اند. آیا این میکروارگانیسم جدید می‌تواند به انسان منتقل شود و یک بیماری ناشناخته را رقم بزند؟
پژوهشگران در پارک ملی آمازون برزیل، گونه‌ی جدیدی از باکتری جنس «بارتونلا» را در بدن حشراتی به نام پشه خاکی کشف کرده‌اند. این کشف از آن جهت نگران‌کننده است که DNA این باکتری مرموز آمازون شباهت زیادی به دو گونه‌ی عامل بیماری «کاریون» دارد؛ بیماری خطرناکی که در مناطق آند آمریکای جنوبی شایع است.
هرچند پشه‌های خاکی معمولاً به عنوان ناقل بیماری لیشمانیوز شناخته می‌شوند، اما این یافته جدید زنگ خطری جدی را به صدا درآورده است. در حال حاضر هیچ مدرکی مبنی بر بیماری‌زا بودن این گونه‌ی جدید در برزیل وجود ندارد، اما از آنجایی که سایر باکتری‌های جنس بارتونلا در کشورهای دیگر عامل بیماری‌های مختلفی هستند، تحقیقات بیشتر ضروری به نظر می‌رسد.
همچنین بخوانید: آیا درون انجیرهایی که می‌خوریم زنبور مرده قرار دارد؟
این باکتری جدید چیست و چرا اهمیت دارد؟
این تحقیق که توسط مارکوس روجریو آندره از دانشگاه ایالتی سائوپائولو (FCAV-UNESP) و یونیس آپارسیدا بیانکی گالاتی از دانشکده بهداشت عمومی دانشگاه سائوپائولو (FSP-USP) انجام شده، در مجله علمی Acta Tropica منتشر شده است. DNA این میکروارگانیسم تازه کشف‌شده به دو گونه‌ی دیگر به نام‌های B. bacilliformis و B. ancashensis شباهت دارد. این دو باکتری که هر دو توسط پشه خاکی منتقل می‌شوند، عامل بیماری کاریون (معروف به تب اورویا یا زگیل پرویی) هستند.
بارتونلوزیس (Bartonellosis) به گروهی از بیماری‌ها اطلاق می‌شود که توسط باکتری‌های جنس بارتونلا ایجاد می‌شوند. این باکتری‌ها علاوه بر پشه خاکی، می‌توانند از طریق کک و شپش نیز منتقل شوند. علائم آن معمولاً شامل عفونت‌هایی است که دیر بهبود می‌یابند و می‌توانند برای مدت طولانی بدون شناسایی در بدن باقی بمانند و به بیماران دارای مشکلات ایمنی آسیب برسانند.
پروفسور آندره توضیح می‌دهد:
«بارتونلوزیس یک بیماری نادیده گرفته شده است. شناخته‌شده‌ترین نوع آن برای متخصصان، بیماری خراش گربه است. درک شیوع واقعی این بیماری‌ها، به‌ویژه در مناطق دورافتاده با شاخص توسعه انسانی پایین، بسیار مهم است.»
آیا خطر گسترش بیماری به خارج از آند وجود دارد؟
تیم تحقیقاتی برای این مطالعه، ۲۹۷ نمونه پشه خاکی ماده را بین فوریه ۲۰۲۲ و فوریه ۲۰۲۳ در پارک ملی آمازون جمع‌آوری کردند. این پارک به دلیل داشتن غارها و بازدیدکنندگان زیاد، مکان مهمی برای مطالعه محسوب می‌شود.
به گفته گالاتی، کشف گونه‌ای از بارتونلا در برزیل ممکن است نشان دهد که باکتری‌های عامل بیماری کاریون می‌توانند با گونه‌های غیرآندی سازگار شوند و در خارج از این منطقه نیز منتقل شوند. او می‌افزاید: «این یک نتیجه‌گیری دور از ذهن نیست، زیرا دو گونه از حشرات ناقل این باکتری در پرو، شباهت زیادی به گونه‌های موجود در برزیل دارند.»
این گروه تحقیقاتی پیش‌تر نیز گونه‌های جدیدی از بارتونلا را در ایالت دیگری از آمازون برزیل کشف کرده بودند. پروفسور آندره تأکید می‌کند: «ما در حال شناسایی سویه‌ای در برزیل هستیم که هرگز توصیف نشده اما بسیار شبیه به دو گونه بیماری‌زا در کشورهای آند است. با وجود این شباهت، هنوز نمی‌دانیم که آیا می‌تواند باعث بیماری با علائم مشخصی شود یا خیر. به همین دلیل باید تحقیقات بیشتری انجام دهیم.»
گام‌های بعدی این پژوهش شامل جمع‌آوری نمونه‌های بیشتر از حشرات در زیست‌بوم‌های مختلف و همچنین شناسایی حیواناتی است که این حشرات از آن‌ها تغذیه می‌کنند تا «میزبانان مخزن» باکتری پیدا شوند. این کشف اولیه می‌تواند به پزشکان و محققان کمک کند تا این گروه از باکتری‌ها را در افرادی که دچار تب با منشأ ناشناخته هستند، بررسی کنند و به سوالات مهمی پاسخ دهند: آیا ممکن است افراد مبتلا به تب‌های مکرر، به این پاتوژن آلوده باشند؟
منبع: گجت نیوز
