فیلترهای اینستاگرام؛ خلاقیت دیجیتال یا تهدیدی برای اعتمادبه‌نفس؟

جهان دیجیتال با فیلترهای اینستاگرام چهره‌ای جدید به خود گرفته است. این ابزارها، که پوست را صاف‌تر، چشم‌ها را درخشان‌تر، و ویژگی‌های صورت را بی‌نقص نشان می‌دهند، فراتر از زیبایی ظاهری، بر روان تأثیر می‌گذارند.

پژوهش‌ها نشان می‌دهند استفاده مداوم از فیلترها می‌تواند اعتمادبه‌نفس را کاهش دهد و تصویر بدنی منفی ایجاد کند، به‌ویژه در میان جوانان. با این حال، برخی معتقدند این ابزارها خلاقیت را تقویت کرده و حس مثبت به ظاهر می‌دهند.

همچنین بخوانید: آیا مصرف ویتامین می‌تواند علائم افسردگی را بهبود ببخشد؟

فیلترها چگونه ذهن را تحت تأثیر قرار می‌دهند؟

فیلترهای اینستاگرام از چند مسیر روان‌شناختی اثر خو را می‌گذارند:

• مقایسه اجتماعی: نمایش تصاویر ویرایش‌شده باعث مقایسه با استانداردهای غیرواقعی زیبایی می‌شود که اعتمادبه‌نفس را تضعیف می‌کند.
• تحریف تصویر بدنی: استفاده مداوم از فیلترها می‌تواند درک فرد از ظاهر واقعی خود را مخدوش کند.
• فشار اجتماعی: نیاز به تأیید در شبکه‌های اجتماعی با لایک و کامنت، اضطراب را افزایش می‌دهد.

چرا جوانان در این زمینه آسیب‌پذیرترند؟

نوجوانان و جوانان به دلیل مراحل رشد روان‌شناختی بیشتر تحت تأثیر قرار می‌گیرند:

• شکل‌گیری هویت: در این سنین، هویت و خودپنداره در حال توسعه است و تصاویر غیرواقعی می‌توانند خودباوری را مختل کنند.
• تأثیر همسالان: فشار برای تطابق با استانداردهای زیبایی دیجیتال در میان همسالان قوی‌تر است.
• استفاده گسترده: جوانان به‌طور متوسط روزانه بیش از ۳ ساعت در شبکه‌های اجتماعی صرف می‌کنند.

چگونه از اثرات منفی فیلترها بکاهیم؟

برای مدیریت تأثیرات فیلترها، این راهکارها توصیه می‌شوند:

• محدود کردن استفاده از فیلترهای تغییر چهره و تمرکز بر ابزارهای خلاقانه مانند فیلترهای رنگی.
• دنبال کردن حساب‌هایی که تصاویر واقعی و بدون ویرایش را ترویج می‌دهند.
• تمرین خود-دلسوزی و تمرکز بر ویژگی‌های غیرظاهری مانند مهارت‌ها و ارزش‌ها.
• اختصاص زمان به فعالیت‌های آفلاین مانند ورزش یا گفت‌وگوهای حضوری برای تقویت خودباوری.

منبع: شفا آنلاین