لمس شدن توسط والد چگونه احساس امنیت کودک را تقویت می‌کند؟
تحقیقات علمی نشان می‌دهد که لمس والدین، از دوران جنینی تا بزرگسالی، نقش کلیدی در سلامت جسمی و روانی کودکان ایفا می‌کند.
از دهه ۱۹۵۰، زمانی که هری هارلو، روانشناس آمریکایی، با آزمایش‌های جنجالی خود نشان داد که میمون‌های رزوس ترجیح می‌دهند به جای مادر عروسکی جایگزینی که از جنس سیم بود، به مادر عروسکی نرم و پارچه‌ای بچسبند، اهمیت لمس والدین در رشد کودکان به طور گسترده‌ای مورد توجه قرار گرفت. امروزه، تماس پوست‌به‌پوست بین والدین و نوزادان به عنوان یک ضرورت در مراقبت از فرزندان توصیه می‌شود. سازمان‌هایی مانند یونیسف و سرویس سلامت ملی بریتانیا (NHS) حداقل یک ساعت تماس پوست‌به‌پوست پس از تولد را پیشنهاد می‌کنند.
تحقیقات نشان می‌دهد که حس لمس اولین حسی است که در جنین شکل می‌گیرد. تنها هشت هفته پس از لقاح، جنین به لمس در رحم پاسخ می‌دهد. حتی دوقلوها در هفته ۱۴ بارداری مشاهده شده‌اند که انگشتان یکدیگر را می‌مکند و صورت هم را لمس می‌کنند. این اهمیت لمس پس از تولد نیز ادامه می‌یابد. یک بررسی جامع از ۵۲ مطالعه شامل بیش از ۴۰۰۰ نوزاد نشان داد که تماس پوست‌به‌پوست و ماساژ نوزادان، با بهبود تنظیم دما، تنفس و ضربان قلب مرتبط است.
همچنین بخوانید: پژوهش جدید: تقویت سیستم لنفاوی مغز، امیدی برای درمان زوال عقل
فواید تماس پوست‌به‌پوست تنها به نوزادان محدود نمی‌شود. این تماس در والدین باعث ترشح هورمون اکسیتوسین، معروف به “هورمون عشق”، می‌شود که پیوند بین والدین و نوزاد را تقویت می‌کند. همچنین، سطح هورمون کورتیزول، که با استرس مرتبط است، کاهش می‌یابد. این فواید برای نوزادان نارس نیز صدق می‌کند. مراقبت کانگورویی (تماس پوست‌به‌پوست برای نوزادان نارس یا کم‌وزن) خطر مرگ، عفونت و کاهش دمای بدن را کاهش می‌دهد و افزایش وزن و تغذیه با شیر مادر را بهبود می‌بخشد.
فواید لمس والدین تنها به دوران نوزادی محدود نمی‌شود. مطالعات نشان می‌دهند که لمس محبت‌آمیز در دوران کودکی و نوجوانی نیز به رشد روانی و احساس امنیت کودکان کمک می‌کند. برای مثال، لمس می‌تواند به کودکان کمک کند تا در موقعیت‌های استرس‌زا احساس امنیت و حمایت کنند. همچنین، لمس منظم(مثل ابراز محبت‌های لمسی روزانه) باعث بهبود مهارت‌های اجتماعی کودکان، از جمله همدلی، و کاهش رفتارهای پرخاشگرانه در نوجوانی می‌شود.
متأسفانه، برخی والدین هنوز تحت تأثیر نظریه‌های قدیمی روانشناسانی مانند جان واتسون هستند که معتقدند لمس بیش از حد کودکان باعث ضعف اراده و لوس شدن آن‌ها می‌شود. اما شواهد علمی چنین ادعاهایی را تأیید نمی‌کند. در واقع، لمس والدین یکی از مهم‌ترین عوامل در رشد سالم کودکان است.
منبع: the conversation
