سیب‌زمینی چطور به‌وجود آمد؟
برخلاف باور رایج درباره بی‌ثمر بودن تلاقی‌های بین‌گونه‌ای، کشف جدیدی نشان می‌دهد که سیب‌زمینی‌های امروزی از پیوند میان یک گوجه‌فرنگی باستانی و گیاه Etuberosum به‌وجود آمده‌اند؛ تلاقی‌ای که به تولد گیاهی منحصربه‌فرد با توانایی رشد در شرایط سخت و تکثیر غیرجنسی انجامیده است.
در تاریخچه فرگشتی موجودات زنده، تلاقی‌های بین‌گونه‌ای اغلب با شکست مواجه می‌شوند. مانند قاطرها و ببر-شیرهای باغ‌وحش که اغلب عقیم هستند. دانشمندان نیز تا مدت‌ها این نوع آمیزش‌ها را رویدادهایی نادر، بی‌ثمر و بی‌اهمیت می‌دانستند. اما پژوهش‌های جدید نشان می‌دهند که برخی از این آمیزش‌ها می‌توانند به شکل‌گیری گونه‌هایی تازه و موفق منجر شوند.
در یکی از شگفت‌انگیزترین کشفیات اخیر، پژوهشگران به این نتیجه رسیده‌اند که اجداد سیب‌زمینی‌های امروزی از پیوند میان یک گوجه‌فرنگی باستانی و گیاهی به نام Etuberosum پدید آمده‌اند. نکته جالب آن است که هیچ‌یک از والدین این گیاه قابلیت تولید غده‌های زیرزمینی را نداشتند، اما محصول این تلاقی توانست چنین ساختاری را ایجاد کند و در نتیجه، در محیط‌هایی رشد کند که والدینش قادر به زندگی در آن‌ها نبودند.
سیب‌زمینی اولیه، ویژگی ساختار زیرزمینی را از Etuberosum و سوئیچ ژنتیکی رشد غده را از گوجه‌فرنگی به ارث برده بود. این ترکیب، به آن امکان تکثیر غیرجنسی داد؛ قابلیتی که هنوز هم در سیب‌زمینی‌های امروزی حفظ شده است. این ویژگی، عامل اصلی گسترش گسترده این گیاه در سراسر قاره آمریکا از آریزونا تا آرژانتین بود.
همچنین بخوانید: ۹ باور نادرست تغذیه‌ای که پزشکان آن‌ها را رد می‌کنند
سیب‌زمینی‌ها نتیجه مستقیم یک رویداد تلاقی اولیه هستند
دانشمندان با بررسی ژنوم بیش از ۱۲۰ گونه، به این نتیجه رسیدند که سیب‌زمینی‌ها نتیجه مستقیم یک رویداد تلاقی اولیه هستند، نه حاصل آمیزش‌های متوالی در طول زمان. همه نمونه‌ها نسبت مشابهی از ژن‌های گوجه‌فرنگی و Etuberosum را دارند، که نشان‌دهنده منبع واحد پیدایش آن‌هاست.
گرچه اغلب آمیزش‌های بین‌گونه‌ای در طبیعت به ناباروری یا ناهنجاری ختم می‌شوند، نمونه‌هایی چون سیب‌زمینی، برخی ماهی‌های سیچلاید آفریقایی، قورباغه‌ها و حتی انسان‌های مدرن (در تعامل با نئاندرتال‌ها) نشان می‌دهند که گاهی این پیوندهای پرخطر می‌توانند به نوآوری‌های ژنتیکی منجر شوند.
در حالی که سیب‌زمینی‌های امروزی به دلیل ساختار پیچیده ژنوم خود به سختی اصلاح می‌شوند، شاید نگاهی دوباره به گذشته و استفاده از اطلاعات ژنتیکی Etuberosum به توسعه گونه‌های مقاوم‌تر و حتی تبدیل گوجه‌فرنگی به گیاهی غده‌ای کمک کند.
منبع: جهان صنعت نیوز
