چگونه تعارفات بیش از حد، ارزش ارتباطات را کم‌رنگ می‌کنند
ریحانه صبور نژاد تأکید می‌کند که در ارتباطات روزمره، هماهنگی گفتار و زبان بدن و توجه به پیام‌های فرهنگی تعارفات، کلید برقراری ارتباط واقعی و مؤثر است.
ریحانه صبور نژاد، مدرس دانشگاه و مشاور خانواده، در مصاحبه با برنامه «فرهنگسرای گفت‌وگو» رادیو گفت‌وگو، به تشریح نقش تعارفات و زبان بدن در ارتباطات روزمره و پیام‌های فرهنگی پرداخت و با بیان اینکه تعارفات در فرهنگ ایرانی گاه به ناهنجاری تبدیل می‌شود، مثال‌هایی از رفتار روزمره مردم، مانند تعارفات در پارکینگ آپارتمان‌ها، ارائه کرد که در این شرایط، افراد باوجود اصرار کلامی برای ورود همسایه، با ایستادن در چارچوب در، پیام متفاوتی از زبان بدن خود منتقل می‌کنند.
صبور نژاد با استناد به تحقیقات، تأکید کرد: در ارتباطات انسانی، تنها ۷ درصد پیام از طریق کلام، ۳۸ درصد از طریق لحن و آوا، و ۵۵ درصد از طریق زبان بدن منتقل می‌شود. زبان بدن یک مهارت ذاتی است، اما خواندن آن نیاز به آگاهی و تمرین دارد. در این میان، زنان به دلیل شهودی بودن، معمولاً بهتر از مردان می‌توانند زبان بدن را درک کنند.
همچنین بخوانید: محققان راهی تازه برای بهبود تصمیم‌گیری در اختلالات روانی پیدا کرده‌اند
زبان بدن اغلب از کودکی آموخته می‌شود
این مدرس دانشگاه با اشاره به مثال‌های عملی توضیح داد: زبان بدن اغلب از کودکی آموخته می‌شود و می‌تواند تحت‌تأثیر فرهنگ و آموزش‌های گذشته باشد. همچنین نگاه صمیمی و عمیق به چشم‌ها نشانه صداقت است، اما خیره‌شدن به چشم‌ها ممکن است به‌عنوان جسارت یا کنترل تعبیر شود. در بخش دیگری از گفتگو، صبور نژاد به تأثیر زبان بدن در محیط‌های رسمی، مانند دانشگاه‌ها، اشاره کرد و اظهار داشت: نحوه نشستن یا ایستادن یک استاد می‌تواند بر درک دانشجویان از مطالب تأثیر بگذارد. به‌عنوان‌مثال، نشستن با پای روی‌هم انداخته، نه‌تنها از نظر پزشکی مضر است، بلکه در روابط اجتماعی نیز ممکن است نامناسب تلقی شود.
وی همچنین به تعارفات در موقع صرف غذا اشاره کرد و گفت: گاهی اوقات، مهمان از روی خجالت می‌گوید غذا نمی‌خواهد، اما زبان بدنش نشان می‌دهد که هنوز میل دارد؛ لذا درک این نکات می‌تواند به بهبود ارتباطات کمک کند.
این مشاور خانواده در ادامه مصاحبه با رادیو گفت‌وگو به پیام‌های فرهنگی نهفته در تعارفات و زبان بدن پرداخت و با بیان اینکه امروزه تعارفات در محاورات روزمره بیش از حد تکرار می‌شود، گفت: این تورم کلمات، مانند “قربان شما” یا “فدای شما”، باعث شده ارزش واقعی این عبارات کم‌رنگ شود. شتاب‌زدگی در ارتباطات مدرن، عمق روابط را کاهش داده و محبت‌ها را به عادت تبدیل کرده است.
صبور نژاد در پایان تأکید کرد: باید به فرهنگ عمیق ایرانی بازگردیم و صادقانه‌تر ارتباط برقرار کنیم. رفتار و گفتارمان نیز باید با هم هماهنگ باشد تا پیام واقعی ما منتقل شود.
منبع: آنا
