از عکس‌های تار تا وضوح حیرت‌انگیز: مروری بر ۲۵ سال تکامل دوربین‌‌های گوشی

به گزارش حرف مرد، ۲۵ سال از عرضه سامسونگ SCH-V200 می‌گذرد که به‌عنوان اولین گوشی دوربیندار شناخته می‌شود (هرچند شارپ J-SH04 نیز مدعی این عنوان است). این گوشی به‌هیچ‌وجه شباهتی به غول‌های عکاسی امروزی که در جیب‌هایمان حمل می‌کنیم نداشت: فقط یک دوربین کوچک ۰.۳۵ مگاپیکسلی در پشت خود داشت که تنها ۲۰ عکس را ذخیره می‌کرد.

مقایسه این مشخصات با گوشی‌های امروزی که دارای سنسورهای ۲۰۰ مگاپیکسلی، سنسورهای ۱ اینچی و آرایه‌های چهارعدسی هستند، باعث می‌شود کمی احساس کهولت کنیم!

در طول دوونیم دهه گذشته، گوشی‌های دوربیندار برجسته‌ای عرضه شده‌اند. بنابراین، به مناسبت ۲۵ سالگی SCH-V200 (صرف‌نظر از اینکه واقعاً اولین بود یا نه)، تصمیم گرفتم با مرور برخی از محبوب‌ترین‌ انتخاب‌های شخصی خود، سفری به خاطرات گذشته داشته باشم.

سونی اریکسون K750i (2005)

در اینجا دارم سنم را لو می‌دهم، اما قبل از ظهور اندروید، یک سونی اریکسون K750i با یک نرخ به‌ظاهر گران‌قیمت خریدم (خودمانیم، آخر چه کسی به نوجوانان اجازه می‌دهد قرارداد موبایل امضا کنند؟). در سال ۲۰۰۵، نمی‌دانستم دارم یک محصول پیشرفته می‌خرم. K750i برای سونی یک موفقیت بزرگ بود، عمدتاً به‌لطف دوربین انقلابی آن. این گوشی دارای یک دوربین ۲ مگاپیکسلی با فلش دوگانه LED بود—باور کنید، در آن زمان این مشخصات خیره‌کننده بود. اکثر گوشی‌ها در آن دوران به سنسورهای VGA با ۰.۳ مگاپیکسل محدود می‌شدند.

با استانداردهای امروزی، این مشخصات ناچیز است، اما سونی و مصرف‌کنندگانی مثل من آن را یک تحول بزرگ می‌دانستند. این گوشی دارای درپوش لنز جمع‌شونده (هنوز هم آن صدای رضایت‌بخشش را به خاطر دارم)، دکمه شاتر اختصاصی و یک دکمه تغییر صدا بود که به‌عنوان کنترل زوم نیز عمل می‌کرد. طراحی آن طوری بود که انگار یک دوربین کوچک را در جیبتان گذاشته‌اید.

K750i اغلب در بحث‌های اولیه دوربین گوشی‌های هوشمند نادیده گرفته می‌شود، اما پایه‌ای برای K850i شد که با سنسور ۵ مگاپیکسلی، فلش زنون حرفه‌ای و رابط کاربری متمرکز بر دوربین، سطح رقابت را ارتقا داد. همچنین راه را برای گوشی‌های سایبرشات سونی اریکسون هموار کرد که هدفشان تلفیق فناوری دوربین‌های کامپکت سونی با موبایل بود. گوشی‌های اکسپریا سونی نیز ادامه‌دهنده همین میراث هستند.

K750i شاید اولین یا به‌یادماندنی‌ترین نبود، اما حداقل برای من، اولین تجربه‌ای با گوشی بود که دوربین را در مرکز توجهم قرار داد—و من پس از آن دیگر هرگز به گذشته نگاه نکردم.

آیفون ۴ (۲۰۱۰)

این گوشی با اکراه در فهرست من قرار گرفته، چون خودم از آیفون‌های اولیه استفاده نکرده‌ام. حتی بسیاری از آیفون‌های پریمیومی که بعداً امتحان کردم، در ۱۰ مورد برتر شخصی من جای نمی‌گیرند. اما باید انصاف را رعایت کرد: اپل نقش بزرگی در شکل‌دهی به فرهنگ دوربین گوشی‌ها داشته است، نه همیشه با پیشبرد مرزهای فناوری، بلکه با جلب توجه عموم به عکاسی موبایل. بهرحال، مگر کسی هم هست که شبکه‌های اجتماعی را دوست نداشته باشد؟

آیفون ۴ نقطه آغاز این تحول بود

با یک سنسور BSI پنج مگاپیکسلی، ضبط ویدیوی ۷۲۰p، فلش LED و دوربین جلو، آیفون ۴ از نظر سخت‌افزاری یک پکیج قابل‌احترام (اما نه خیره‌کننده) ارائه می‌داد. اما این نرم‌افزار و اکوسیستم بود که تجربه را متحول کرد و اشتراک‌گذاری عکس و ویدیو را نه‌تنها آسان، بلکه اجتناب‌ناپذیر کرده بود!

آیفون ۴ و گلکسی اس۲ فرهنگ اشتراک‌گذاری عکس امروزی را کلید زدند.
فیس‌تایم میلیون‌ها نفر را با تماس ویدیویی آشنا کرد—مسیری که به‌نوعی فرهنگ ولاگینگ را هموار کرد. اینستاگرام هم در همان سال راه‌اندازی شد و به مردم دلیلی نشان داد تا عکس‌های آیفونشان را به اشتراک بگذارند. iOS 4 شامل آلبوم‌های عکس، جیوتگینگ، پشتیبان‌گیری آیکلاد و حتی آی مووی برای ویرایش ویدیو در دستگاه بود. امروز به‌سختی می‌توان زمانی را به خاطر آورد که این ویژگی‌ها پیش‌فرض نبودند.

از نظر عکاسی محض، آیفون ۴ انقلابی نبود، اما پدرخوانده تجربه عکاسی با موبایل‌های امروزی است.

بااین‌حال، من آن دوران را با سامسونگ گلکسی اس۲ گذراندم که یک سال بعد با دوربین ۸ مگاپیکسلی و قابلیت ضبط ۱۰۸۰p عرضه شد و اندروید را نیز در نقشه چندرسانه‌ای قرار داد. این گوشی را دوست داشتم، هرچند بیشتر به‌عنوان یک همه‌کاره قابل‌اعتماد به خاطر می‌آورم تا یک هیولای عکاسی. بااین‌حال، اس۲ نقطه عطفی برای تصویربرداری اندروید و موفقیت گسترده این پلتفرم بود، درست مثل نقشی که آیفون ۴ برای اپل ایفا کرد.

همچنین بخوانید: عینک هوشمند Thunderobot Aura AI با قابلیت ترجمه زنده گفتگوها معرفی شد

نوکیا پورویو ۸۰۸ و لومیا ۱۰۲۰ (۲۰۱۳ – ۲۰۱۲)

به سراغ غول‌های واقعی می‌رویم. نوکیا زمانی که در اوج بود، برند پیشتاز در تصویربرداری موبایل بود و از سال ۲۰۰۷ با نوکیا ان۹۵ مرزها را جابه‌جا کرد.

اما پورویو ۸۰۸ در سال ۲۰۱۲ تأثیر ماندگاری گذاشت، اگرچه هرگز این گوشی را نداشته‌ام. این گوشی فناوری نمونه‌برداری پیکسلی پورویو نوکیا را معرفی کرد که تصاویر ۴۱ مگاپیکسلی را به نسخه‌های کم‌حجم با زوم بدون افت کیفیت تبدیل می‌کرد—در واقع بهترین نسخه از هر دو جهان را ارائه می‌داد. سنسورهای امروزی با رزولوشن بالا و ادغام پیکسل‌ها، مدیون این ایده هستند، هرچند اکنون در سخت‌افزار پیاده‌سازی می‌شود.

سنسور ۱/۱.۲ اینچی این گوشی حتی با استانداردهای امروزی هم بزرگ محسوب می‌شود و همراه با لنز f/2.4، هنوز هم در برخی جنبه‌ها حرفی برای گفتن دارد. متأسفانه، سیستم عامل سیمبیان ۸۰۸ تحت‌الشعاع اکوسیستم‌های رو به رشد اپلیکیشن‌های iOS و اندروید قرار گرفت. نوکیا با سیستم عامل ویندوز فون مایکروسافت شرط بسته بود که به سرنوشتی تلخ دچار شد، و نوکیا لومیا ۹۲۰ در سال ۲۰۱۲ همچنان نقدهای نسبتاً خوبی دریافت می‌کرد.

پورویو پیش‌درآمد سنسورهای مگاپیکسلی عظیم امروزی بود

در سال ۲۰۱۳، نوکیا به لومیا ۱۰۲۰ روی آورده بود. این گوشی بار دیگر از سنسور ۴۱ مگاپیکسلی استفاده کرد، لنز سریع‌تر f/2.2 را که با زایس توسعه داده بود اضافه کرد و با یک اکسسوری گریپ مخصوص دوربین عرضه شد. حتی از طریق یک آپدیت بعدی، قابلیت عکاسی RAW را ارائه داد—ویژگی‌ای که گوشی‌های اپل و اندروید سال‌ها بعد به آن روی آوردند. اگرچه قبل از آن گوشی‌های دوربیندار زیادی وجود داشتند، ۱۰۲۰ یکی از آخرین نمونه‌ها قبل از یک رکود نسبی در گوشی‌های مخصوص علاقه‌مندان حرفه‌ای بود.

هنوز هم لومیا ۱۰۲۰ زرد رنگم را نگه داشته‌ام. پنج سال پس از عرضه، آن را بیرون آوردم و هنوز هم در برابر گوشی‌هایی که تازه به لحاظ تعداد مگاپیکسل به آن رسیده بودند، حرفی برای گفتن داشت. البته، پرچم‌داران امروزی از نظر محدوده دینامیکی و جزئیات آن را به کلی تحت‌الشعاع قرار می‌دهند، اما آن کیفیت نرم و طبیعی تصاویر، هنوز هم حس نوستالژیک یک دوران ساده‌تر را زنده می‌کند. این گوشی را نگه خواهم داشت، یک محصول کلاسیک واقعی است.

هواوی P20 Pro (2018)

سخت است دقیقاً مشخص کنیم چه زمانی گوشی‌ها به‌راستی جایگزین دوربین‌ها شدند، اما بازه ۲۰۱۹ – ۲۰۱۷ به‌نظر مناسب می‌رسد. در این دوره، دوربین گوشی‌ها از حالت «به‌اندازه کافی خوب» به «دیگر چه نیازی به دوربین کامپکت داریم؟» تغییر کردند. برای من، هواوی P20 Pro نمونه بارزی است که هیجان‌انگیزترین دوره عکاسی موبایل را نمایندگی می‌کند.

اولاً، این اولین گوشی با سه دوربین بود: یک دوربین اصلی ۴۰ مگاپیکسلی، یک تله‌فتو ۸ مگاپیکسلی با زوم ۳x و یک سنسور مونوکروم ۲۰ مگاپیکسلی که برای ادغام تصویر استفاده می‌شد. نتیجه عکس‌ها؟ در آن زمان خیره‌کننده بود.

سه دوربین جداگانه و مزیت‌های نرم‌افزاری، P20 Pro را پدربزرگ پرچم‌داران امروزی کرده است

اگرچه امروزه پردازش این گوشی سنگین به‌نظر می‌رسد، اما P20 Pro آغاز عصر طلایی هواوی بود. P30 Pro حتی بهتر هم بود، و سری میت نیز بسیار مورد احترام قرار گرفت، اما این P20 Pro بود که جادو را آغاز کرد.

P20 Pro همچنین اولین بار حالت شب واقعی، HDR چندفریمی، بوکه دیافراگم نرم‌افزاری، زوم هیبریدی و حتی ویدیوی اسلوموشن ۹۶۰ فریم بر ثانیه را معرفی کرد که سطحی از تنوع را ارائه می‌داد که من قبلاً هرگز تجربه نکرده بودم. دیگران نیز روی ویژگی‌های مشابه کار می‌کردند، اما هواوی اولین شرکتی بود که همه آن‌ها را در یک پکیج پرچم‌دار جمع کرد که طراحی درخشانی هم داشت. یا شاید هم فقط من بودم که ترغیب شدم پولم را خرج کنم!

راستش، امروز هم مخالفتی ندارم اگر کسی دوباره به مفهوم ادغام مونوکروم برگردد، به‌ویژه با توجه به اینکه لنزهای اولترا واید با ظهور سنسورهای اصلی ۲۳mm دارند کم کم دیگر اضافی به‌نظر می‌رسند. این موضوع به من یادآوری می‌کند که باید عکس‌های سیاه‌وسفید خلاقانه‌تری برای آرشیوم بگیرم!

گوگل پیکسل ۶ پرو (۲۰۲۱)

بله، می‌توانستم خیلی زودتر به سری پیکسل اشاره کنم—گوگل سال‌ها قبل از ۲۰۲۱ پیشگام HDR+ و عکاسی محاسباتی بود—اما همیشه حس می‌شد که این، یک نرم‌افزار هوشمندانه برای جبران سخت‌افزار قدیمی است. این وضعیت با پیکسل ۶ پرو تغییر کرد.

گوگل نهایتاً به جمع بزرگان پیوست، با یک سنسور ۵۰ مگاپیکسلی ۱/۱.۳۱ اینچی، یک تله‌فتو ۴۸ مگاپیکسلی با زوم ۴x و یک اولترا واید ۱۲ مگاپیکسلی. HDR+، سوپر رز زوم و نایت سایت در آن زمان چیز تازه‌ای نبودند، اما با پشتیبانی سخت‌افزاری قدرتمند، حس جدیدی داشتند. من خصوصاً از لنز تله‌فتو شگفت‌زده شدم که واقعاً عکس‌هایی به‌خوبی سنسور اصلی تولید می‌کرد—امری که حتی امروز هم نادر است. با اینکه گوشی‌های بررسی‌شده‌ی دیگر هم به دستم رسیدند، اما من چند سال با همان گوشی (پیکسل ۶ پرو) ماندم و در این مدت تقریباً هیچ عکس بدی با آن نگرفتم.

دوربین‌های پیکسل ۶ پرو، نهایتاً باعث شد طرفدار پیکسل شوم

پیکسل ۶ پرو همچنین نقطه عطفی برای بلندپروازی‌های دوربین گوگل بود. این زمانی بود که پیکسل در نهایت به یک گوشی دوربیندار درجه‌یک تبدیل شد و میله دوربین نمادین امروزی پیکسل را معرفی کرد. اما همراه با این سخت‌افزار جدید، ابزارهای عکاسی محاسباتی مانند پاک‌کن جادویی، حذف محو صورت و رئال تون آمدند که بعدها به یک مجموعه کامل هوش مصنوعی گسترش یافتند، شامل ویرایشگر جادویی، اضافه کردن من، تقویت ویدیو و ده‌ها ویژگی دیگر. ویژگی‌هایی که زمانی انحصاری پیکسل بودند، امروز همه‌جا کپی می‌شوند.

اگر مجبور بودم یک دوربین گوشی قدیمی را برای استفاده امروز انتخاب کنم، پیکسل ۶ پرو می‌بود.

عصر حاضر: انتخاب‌های بیشمار

با نگاه به گذشته، خوش‌شانس بوده‌ام که برخی از نمادین‌ترین گوشی‌های دوربیندار تاریخ را استفاده کرده‌ام و حتی مالک برخی بوده‌ام—بعضی عمدی، بعضی تصادفی. من شاهد تکامل دوربین‌ها، از کمتر از یک مگاپیکسل تا پدیده‌های چهارعدسی امروزی بوده‌ام.

گوشی‌های پرچم‌دار امروزی—مانند گوگل پیکسل ۹ پرو و شیائومی ۱۵ اولترا—حتی در مقایسه با مدل‌های چند سال پیش نیز به‌طرز غیرقابل‌انکاری چشم‌گیر هستند. آن‌قدر که باعث شده‌اند میرورلس فوجی محبوبم روی قفسه خاک بخورد. از سنسورهای عظیم و چندین لنز امروزی گرفته تا ترفندهای عکاسی و ابزارهای ویرایش، هیچ بخش دیگری از گوشی‌های هوشمند در ۲۵ سال گذشته به‌اندازه دوربین پیشرفت نکرده است.

البته، نمی‌توانم به هر گوشی دوربیندار بزرگی اشاره کنم بدون اینکه این مطلب به یک کتابچه تبدیل شود. اچ‌تی‌سی وان ام۷ و شرط «اولتراپیکسل» آن، ال‌جی جی۲/جی۳ با فوکوس خودکار لیزری، زنفون ۶ ایسوس با دوربین چرخان جلو/عقب و سری اکسپریا سونی (به‌ویژه پرو-آی) نیز شایسته ذکر هستند. در واقع، جی۳ هنوز هم یکی از محبوب‌ترین گوشی‌های اندرویدی من در تمام دوران است، با تمام مشکلات گرمایشی‌اش.

اما حالا نوبت شماست: آیا گوشی دوربیندار محبوبتان را از قلم انداخته‌ام؟ آن را در کامنت‌ها بنویسید. من همیشه مشتاقم که این خاطرات را مرور کنم!

منبع: Android Authority