افزایش سرقت‌های خیابانی؛ یاغیان جدید از کجا می‌آیند؟
ویدئوهای اخیر از زورگیری از دو زن سالمند، بار دیگر بحث افزایش جرایم خیابانی را به صدر اخبار آورد. اما چرا این اتفاقات هر روز تکرار می‌شوند؟
رشد بی‌سابقه جرم؛ چرا خیابان‌ها ناامن شده‌اند؟
در روزهای اخیر، تصاویر دلخراشی از زورگیری و سرقت‌های خیابانی منتشر شده است؛ از زورگیری از زنان سالمند تا حمله به رهگذران در کوچه و خیابان. اما چرا این اتفاقات دیگر استثنا نیستند و به بخشی از اخبار روزمره تبدیل شده‌اند؟
به گفته یکی از مقامات پلیس، تعداد سارقان بار اولی به‌شدت افزایش یافته است. این یعنی افراد بیشتری به دلایل مختلف به دنیای جرم کشیده می‌شوند. اما چه عواملی باعث این وضعیت شده است؟
جرم؛ محصول بحران‌های اجتماعی و اقتصادی
هیچ جامعه‌ای خالی از جرم نیست، اما چند عامل مهم می‌تواند نرخ جرم را افزایش دهد:
افزایش فقر و نابرابری اقتصادی
وقتی هزینه‌های زندگی سرسام‌آور می‌شود و افراد امکان تأمین حداقل نیازهای خود را ندارند، برخی برای بقا دست به جرم می‌زنند.
ناکارآمدی سیستم‌های پلیسی و قضایی
اگر سارقان احساس کنند که مجازات سختی در انتظارشان نیست، احتمال ارتکاب جرم بالا می‌رود.
ضعف قوانین و عدم اجرای عدالت اجتماعی
وقتی قوانین ناکارآمد باشند یا ناعدالتی در اجرای آن‌ها احساس شود، جرم به یک گزینه کم‌هزینه برای افراد تبدیل می‌شود.
گسترش ناهنجاری‌های اجتماعی
افزایش ناامیدی و احساس بی‌اعتمادی به آینده می‌تواند باعث افزایش رفتارهای خلافکارانه شود.
چرا سرقت‌های خیابانی آشکارتر و بی‌پرواتر شده‌اند؟
یکی از نشانه‌های افزایش جرم، تغییر در رفتار مجرمان است. در گذشته، سارقان تلاش می‌کردند در خفا عمل کنند، اما امروز بسیاری از سرقت‌ها در روز روشن و در مقابل دوربین‌ها اتفاق می‌افتد.
این موضوع دو دلیل دارد:
مجرمان احساس می‌کنند که هزینه ارتکاب جرم پایین است و احتمال دستگیری و مجازات کم شده است.
افزایش جرایم خیابانی باعث عادی شدن این اتفاقات شده و دیگر شوک اجتماعی ایجاد نمی‌کند.
چگونه می‌توان از این وضعیت خارج شد؟
مقابله با افزایش جرایم خیابانی فقط با مجازات مجرمان ممکن نیست. در کنار اجرای دقیق قوانین، باید به ریشه‌های جرم نیز توجه کرد:
اصلاح شرایط اقتصادی و کاهش شکاف طبقاتی
تقویت سیستم قضایی و افزایش احساس امنیت عمومی
حمایت از اقشار آسیب‌پذیر برای جلوگیری از ورود به دنیای جرم
آموزش و فرهنگ‌سازی برای کاهش رفتارهای ناهنجار اجتماعی
نتیجه‌گیری؛ تا دیر نشده اقدام کنیم!
اگرچه مجرمان باید به سزای اعمال خود برسند، اما ریشه‌کن کردن جرم نیاز به اصلاح ساختارهای اقتصادی و اجتماعی دارد. هر روز که می‌گذرد، افراد بیشتری به سمت جرم کشیده می‌شوند و جامعه بیش از پیش احساس ناامنی می‌کند. اگر به‌سرعت اقدام نشود، این چرخه همچنان ادامه خواهد داشت.
منبع: روزنامه شرق