چرا روی بعضی آهنگ‌ها قفلی می‌زنیم؟
دانشمندان دریافته‌اند پدیده‌ی «کرم گوش» که بیش از ۹۰ درصد مردم را تجربه می‌کنند، نتیجه‌ی فعال شدن شبکه پیش‌فرض مغز و بازیابی تکراری بخش‌های خاصی از موسیقی است؛ پژوهش‌ها نشان می‌دهد خواندن آهنگ با دیگران یا گوش دادن به موسیقی‌های با ریتم متنوع می‌تواند ذهن را از این حلقه بی‌پایان رها کند.
همه ما این اتفاق را تجربه کرده ایم؛ بدون اینکه بخواهیم آهنگی در ذهنمان مدام تکرار می شود. این پدیده که در روان شناسی موسیقی به آن «earworm» یا کرم گوش گفته می‌شود، تجربه‌ای جالب و گاهی آزاردهنده است و پرده از نحوه ذخیره و پردازش موسیقی در ذهن انسان برمی‌دارد.
به نقل از sciencealert، اکنون دانشمندان در حال کشف مکانیسم این تکرارهای ذهنی و یافتن راه‌هایی برای کنترل آن هستند. کرم گوش بیش از ۹۰ درصد مردم را درگیر می کند و معمولا زمانی فعال می‌شود که قطعه‌ای از یک آهنگ با تکرار شدید یا پخش گسترده شنیده شود و یا حتی تنها یک کلمه یا عبارت مرتبط در ذهن شما ظاهر شود.
همچنین بخوانید: کدام بیماری‌ها بیش‌ترین درد را دارند؟
چرا آهنگ‌ها در ذهنمان گیر می‌کنند؟
تحقیقات نشان می‌دهد مغز موسیقی را مانند فایل صوتی خطی ذخیره نمی‌کند، بلکه آن را در «پوشه‌های ذهنی» سازماندهی می‌کند و بخش‌های تکراری را بارها بازیابی می‌کند. وقتی شبکه‌ای در مغز به نام «شبکه پیش‌فرض» فعال می‌شود، ذهن روی این بخش‌های تکراری تمرکز کرده و آهنگ را بی‌وقفه تکرار می‌کند.
برای رهایی از کرم گوش، روش‌های مختلفی وجود دارد: یکی از ساده‌ترین و مؤثرترین روش‌ها، خواندن آهنگ با صدای بلند و همراه با دیگران است؛ تعامل اجتماعی باعث می‌شود شبکه‌ای در مغز که مسئول تکرار آهنگ است، غیر فعال شود و ذهن از حلقه تکراری رها شود، هرچند ممکن است کمی خجالت‌آور باشد.
روش دیگر، جایگزینی آهنگ مزاحم با موسیقی‌هایی با ساختار ریتمیک متنوع یا بخش‌های تکرارشونده کمتر است. این نوع آهنگ‌ها ذهن را به مسیر جدید هدایت می‌کنند و حلقه کرم گوش را می‌شکنند. حتی شرکت‌های فناوری هم به این موضوع پرداخته‌اند. برای مثال، برخی نرم‌افزارها و اپلیکیشن‌ها قطعات کوتاه صوتی طراحی کرده‌اند که ساختار موسیقی آن‌ها فاقد تکرار متوالی است؛ شنیدن این قطعات می‌تواند ذهن را از تکرار ناخواسته آهنگ رها کند و از باقی ماندن ملودی ها در ذهن جلوگیری کند.
حتی شرکت‌های فناوری هم به این موضوع پرداخته‌اند. برای مثال، برخی نرم‌افزارها و اپلیکیشن‌ها قطعات کوتاه صوتی طراحی کرده‌اند که ساختارشان فاقد بخش‌های تکراری متوالی است و ذهن را از تکرار ناخواسته ملودی‌ها رها می‌کند. شنیدن این قطعات باعث می‌شود آهنگ‌های مزاحمی که مدام در ذهن تکرار می‌شدند، دیگر نتوانند حلقه ذهنی ایجاد کنند و چرخه تکرار ناخواسته ملودی‌ها را در ذهن متوقف کند.
با این حال، بسیاری از افراد از تکرار این آهنگ‌ها لذت می‌برند و همین تجربه نشان می‌دهد که موسیقی چگونه می تواند ذهن انسان را تحت تأثیر قرار دهد و خاطرات را زنده نگه دارد.
منبع: فرارو
