چگونه هوش مصنوعی، سواد ریاضی را ضعیف میکند؟
همزمان با تسلط هوش مصنوعی بر کدنویسی و تحلیل دادهها، هشدارها درباره فرسایش مهارتهای اساسی انسانی در ریاضیات و برنامهنویسی جدیتر میشود.

به گزارش حرف مرد، از زمان انتشار چتجیپیتی در دو سال و نیم پیش، همواره در حالت هراس عمومی به سر بردهایم. هوش مصنوعی اکنون قادر است متونی تولید کند که از نوشتههای انسانی قابل تشخیص نیستند و این نگرانی را ایجاد کرده که اتکای بیش از حد به متون ماشینی ممکن است توانایی ما را در خواندن و نوشتن در سطح بالا کاهش دهد. میشنویم که مقالهنویسی دانشگاهی مرده است و شمار هشداردهندهای از دانشجویان از ابزارهای هوش مصنوعی برای تقلب در دوران دانشگاه استفاده میکنند. این روند میتواند آینده مشاغل، آموزش و هنر را به طور همزمان تهدید کند.
کشتی تایتانیک به سمت کوه یخ پیش میرود، اما بزرگترین مشکل – حداقل در حال حاضر – مقاله دانشگاهی، رمان یا یادداشت اداری نیست. مشکل اصلی کدهای کامپیوتری است. سال گذشته وقتی مشغول تدریس دورهای درباره هوش مصنوعی، زبان و فلسفه بودم به این واقعیت پی بردم. وقتی از دانشجویانم پرسیدم چگونه از چتباتها استفاده میکنند، یکی از آنها گفت که هرگاه صفحه گستردهای پر از داده (مانند نتایج یک آزمایش علمی یا اطلاعات جمعآوری شده از یک نظرسنجی) داشته باشد، در دبیرستان آموزش دیده بود که قطعه کد کوتاهی برای تجزیه و تحلیل آن دادهها بنویسد. اما حالا فقط دادهها را به چتجیپیتی میدهد که سریعتر آنها را تحلیل میکند و تقریباً هیچ کاری از او نمیخواهد.
هوش مصنوعی، تهدیدی برای فهم ریاضی!
در آن لحظه بود که من فهمیدم که هوش مصنوعی به همان اندازه که برای سواد خواندن و نوشتن چالش ایجاد میکند، برای سواد ریاضی – دانش و توانایی ما در استفاده از ریاضیات و استدلال کمی – نیز تهدید محسوب میشود.
در فوریه، مهندس هوش مصنوعی آندری کارپاتی در ایکس (توییتر) گزارش داد که مشغول شکل جدیدی از توسعه نرمافزار به نام «کدگذاری حسی» است. او فقط با استفاده از یک سری دستورات صوتی به چتبات، آزمایشهای موردی روی دادهها انجام میداد و گفت که «به ندرت حتی صفحه کلید را لمس میکند». او گفت این روش به او اجازه میدهد «فراموش کند که کد حتی وجود دارد!» و کارهای طاقتفرسا را به هوش مصنوعی بسپارد و فقط هدایت کلی را بر عهده بگیرد. پست آقای کارپاتی به شدت پخش شد و بسیاری دیگر تأیید کردند که آنها هم همین کار را میکنند.
وقتی هوش مصنوعی خلاقیت را هم هدف میگیرد
با این حال، به گفته برخی گزارشها، کدگذاری حسی آنطور که باید پیش نمیرود. کدهایی که با دستورات آقای کارپاتی ایجاد میشوند ناکارآمد و مملو از خطاهای غیرقابل برگشت گزارش شدهاند. بدتر از آن، برنامهنویسانی که از این روش استفاده میکنند میگویند نه تنها وجود کد را فراموش میکنند، بلکه نحوه کدنویسی را نیز از یاد میبرند. همانطور که در مورد خواندن و نوشتن یک زبان اتفاق میافتد، کدنویسی هم یکی از آن چیزهایی است که اگر از آن استفاده نکنی، از دستش میدهی. مطالعات اولیه نشان میدهد انسانهایی که از هوش مصنوعی استفاده میکنند ممکن است به مرور زمان خلاقیت کمتری پیدا کنند.
چیزی شبیه به کدگذاری حسی همین حالا هم وارد بازار کار شده است. گوگل در سال ۲۰۲۴ ادعا کرد که هوش مصنوعی بیش از ۲۵ درصد از کل کدهای شرکت را نوشته است و مایکروسافت اخیراً آمار مشابهی را گزارش داد در حالی که هزاران کارمند از جمله بسیاری از مهندسان نرمافزار را اخراج میکرد.
آمازون نیز روشهای سادهشده کدنویسی هوش مصنوعی را پذیرفته است که به گفته کارکنان، مهندسی نرمافزار را به طور اساسی تغییر داده و شغلی که با تلاش فکری تعریف میشد را به چیزی شبیه یک کار طاقتفرسای صنعتی تبدیل کرده است. خود شرکتهای هوش مصنوعی نیز با این پدیدۀ ناخوشایند آشنا هستند: برای مثال، اوپنایآی در حال مذاکره برای صرف ۳ میلیارد دلار برای خرید ویندسرف است، شرکتی که دستیار کدنویسی مبتنی بر هوش مصنوعی ارائه میدهد.
همچنین بخوانید: رئیس دپارتمان هوش مصنوعی گوگل از نگرانیهایش میگوید
علوم کامپیوتر در دهه گذشته همواره یکی از رشتههای برتر در ایالات متحده بوده است. اما با امکان واگذاری کدنویسی به هوش مصنوعی، هم استارتاپها و هم غولهای فناوری روزبهروز تعداد کمتری از فارغالتحصیلان تازهکار علوم کامپیوتر را استخدام میکنند. گزارشها حاکی از آن است که در شرکتهای بزرگ هوش مصنوعی، نرخ استخدام برای مشاغل مهندسی نرمافزار در طول سال ۲۰۲۴ از اوج حدود ۳۰۰۰ نفر در ماه به نزدیک صفر کاهش یافته است. اگر با ناپدید شدن مشاغل، تعداد ثبتنامها در رشته علوم کامپیوتر هم خشک شود، کل مسیر از آموزش تا اشتغال ممکن است فروبپاشد.
تعجبآور نیست که چتباتها ممکن است قبل از تهدید مشاغل نوشتاری، مشاغل فنی را تهدید کنند. آنها در پیشبینی پاسخ بسیاری از سوالات استاندارد در امتحانات و مجموعه مسائل بسیار خوب عمل میکنند، و بسیاری از کارهای کمی با استفاده از همان نوع بسیار ساده کد انجام میشود. دانشجوی من با صفحه گستردهاش شبیه هزاران کارمند دیگر است که واقعاً نیازی به انجام ریاضیات یا نوشتن کد کامپیوتری پیچیده ندارند، بلکه فقط نیاز دارند پاسخهای ساده را از مجموعه دادههای شرکتشان تغییر قالب دهند، جابهجا کرده و استخراج کنند. هوش مصنوعی تهدیدی بالقوه بزرگ برای این نوع بسیار رایج شغل است، و همینطور تهدیدی است برای آن دسته مهارتهای کمی پایهای که به آن مربوط میشود.
نگرانی این است که ما به عنوان یک جامعه، نه فقط بیسواد، که بیریاضی شویم! به نظر میرسد هوش مصنوعی دارد یک روند هشداردهنده را پیش میگیرد که در آن آموزش پایه ما نمیتواند از عهده تربیت شهروندان جوانش برآید. و این بحران متوجه اساسیترین عناصر آن آموزش است: خواندن، نوشتن و حساب!
ضرورت مطالعه زبان و ریاضیات برای دانشجویان
پیشنهاد من به دانشجویان جوان امروز این است که زبان و ریاضیات را مطالعه کنند. وقتی با یک چتبات صحبت میکنید، از زبان روزمره برای صحبت با یک سیستم ریاضی استفاده میکنید که با شما صحبت میکند. مهارتهای فنی به تنهایی برای مقابله با نتایج غیرقابل پیشبینی در بازارها کافی نخواهند بود، بنابراین دانش گسترده در ریاضیات و زبان تنها راه انطباق خواهد بود. از آنجایی که مشاغل ممکن است در یک بخش ناپدید شوند، ما همیشه به انسانهایی نیاز خواهیم داشت که بتوانند هوش مصنوعی را درک کنند.
رئیس آنتروپیک که رقیب چتجیپیتی به نام کلود را اداره میکند، اخیراً اعتراف کرد که ما هیچ تصوری نداریم از این که هوش مصنوعی چگونه کار میکند. منظورش این نبود که مهندسان نمیدانند چگونه یک مدل زبانی بزرگ را کدنویسی کنند. منظورش این بود که ما هنوز نمیفهمیم این سیستمها چگونه با معنا تعامل میکنند. چرا یک چتبات میتواند از زبان استفاده کند؟ این توانایی چه پیامدهایی درباره فرآیندهای ریاضی زیربنایی آن دارد؟ پاسخ به سوالات عمیقی مثل اینها به انسان نیاز دارد. برای درک فرهنگ خود در عصر هوش مصنوعی، به کلاسهای ریاضی سطح بالا و مطالعه عمیق ادبیات و زبانشناسی نیاز خواهیم داشت. ممکن است بینش حیاتی که یک دانشجو نیاز دارد از دورهای درباره «دن کیشوت» به دست آید – هرچند که این ایده ممکن است خیالپردازانه به نظر برسد.
به بیان دیگر، فکر میکنم برای پیشرفت در عصر هوش مصنوعی باید به علوم انسانی بازگردیم. برای دانشجویان امروز، مطالعه ریاضیات و زبان ممکن است تنها راهی باشد که به اندازه کافی انعطافپذیر باشند تا با بازاری که به سرعت در حال تغییر است و مدرک علوم کامپیوتر دیگر ضامن شغل نیست، روبرو شوند. اما این راهی است برای تعمیق انسانیت ما در مواجهه با این ماشینهای عجیبی که ساختهایم، و همچنین برای درک آنها. و این چیزی است که هوش مصنوعی هرگز انجامش نخواهد داد.
منبع: NYT