صبحها دوش بگیریم یا شبها؟
اینکه صبحها دوش بگیریم یا شبها، بحثی است که مدتهاست در میان است، اما بهتر است به این موضوع از نگاه میکروبشناسی نگاه کنیم.

طرفداران دوش گرفتن در صبحها عقیده دارند که با این کار خواب را از تنشان زدوده و روز را با طراوت شروع میکنند. از سوی دیگر، آنهایی که به دوش گرفتن در شبها علاقه دارند، عقیده دارند که بهتر است قبل از خواب دوش گرفت تا تمام چربی و عرق روز را از خودتان بشویید و با خیال راحت بخوابید.
اما واقعا حق با کدام دسته از افراد است؟ بیایید جواب این سوال را از منظر میکروبشناسی بررسی کنیم. در این بحثی نیست که دوش گرفتن باید جزئی از برنامه بهداشتی هر فردی باشد، حالا فرقی نمیکند که ترجیح فرد صبح یا شب دوش گرفتن باشد. دوش گرفتن به ما کمک میکند که ضمن زدودن آلودگی و چربی از پوست، از حساسیتهای یا راشهای پوستی و عفونت جلوگیری کنیم. دوش گرفتن همچنین با خلاص شدن از شر عرق، بوی نامطلوب بدن را از بین میبرد.
هرچند تصور عموم این است که بوی بد بدن از عرق نشأت میگیرد، اما در واقع باکتریهایی که بر روی پوست ما زندگی میکنند، باعث بوی بد بدن میشوند. این باکتریها به خصوص استافیلوکوکها که از عرق تغذیه میکنند، با تجزیه کردن عرق بدن ما، ترکیبی حاوی گوگرد به نام تیوالکلها را رها میکنند که باعث ایجاد بوی بد بدن ما میشود.
بدن و موهای ما در طول روز به محل تجمع انواع آلایندهها و آلرژنها (مانند گرد و غبار و گرده) به همراه عرق و چربی پوست تبدیل میشود. در همین حال، بخشی از این ذرات بعدا از طریق لباس به ملحفه و روبالشی شما منتقل میشوند. عرق و چربی پوست همچنین به رشد باکتریهای ساکن پوست (میکروبیوم پوست) ما کمک میکند. این باکتریها هم ممکن است به ملحفه و رختخواب ما منتقل شوند. وقتی شبها دوش میگیریم، برخی از این آلرژنها، عرق و چربی تجمعیافته در طول روز از بین میروند، بنابراین، مقدار کمتری از این ذرات به ملحفه منتقل میشوند.
اما حتی اگر قبل از خواب دوش گرفته باشید، صرفنظر از دمای هوا اتاق خواب، باز هم در طول شب عرق میکنید. میکروبهای پوست شما از مواد مغذی عرق تغذیه میکنند. به این ترتیب، تا صبح دوباره این میکروبها بر روی ملحفهها تجمع پیدا میکنند که همین احتمالا باعث بوی کمی بد بدن به محض بیدار شدن از خواب است.
مسئلهای که باعث میشود تأثیر تمیزی دوش گرفتن در شبها بیاثر شود، نشستن منظم ملحفهها است. میکروبهایی که موجب ایجاد بوهای بد میشوند ممکن است در زمان خواب به بدن تمیز شما انتقال پیدا کنند.
در همین حال، دوش گرفتن در شبها به هیچ عنوان نمیتواند جلوی ریزش سلولهای مرده پوست را بگیرد. به این سوال منبع غذایی مورد علاقه کَنههای گرد و غبار هستند. فضولات این کنهها نیز به نوبهی خود آلرژیزا هستند. از این رو، اگر به طور منظم ملحفهها را نشویید، تجمع سلولهای مرده پوست به کنهها فرصت تغذیه بیشتری میدهد که فضولات آنها نهایتا باعث تشدید آسم و آلرژی میشوند.
از سوی دیگر، دوش گرفتن در صبحها به از بین بردن سلولهای مرده پوست و زدودن عرق یا باکتریهایی که در طی شب از ملحفهها منتقل شدهاند کمک میکند.
شما با دوش گرفتن در صبحها، لباسهای تازهای میپوشید که از میکروبهای پوستی که در طول شب تجمع یافتهاند پاک هستند. همچنین با این کار، بدن شما عرق کمتری برای تغذیه باکتریها ایجادکننده بوی بد دارد. با این کار، شما نسبت به کسی که شب دوش گرفته، در طول روز بوی بدن نسبتا بهتری برای مدت طولانیتری دارید.
بالاخره صبح یا شب دوش بگیریم؟
برگردیم سر بحث اول، البته که هر فردی ترجیح شخصی خودش برای صبح یا شب دوش گرفتن را دارد. مهم نیست که چه زمانی را برای دوش گرفتن انتخاب میکنید، نباید فراموش کنید که تأثیر دوش گرفتن شما به رعایت مسائل بهداشتی دیگری از جمله تعداد دفعات شستشوی ملحفهها و روبالشیهای شما دارد. بنابراین، مهم است که بدون توجه به عادت دوش گرفتن صبحگاهی یا شبانه، همیشه ملحفههایتان را تمیز نگه دارید.
توصیه میشود که دستکم هفتهای یک بار ملحفهها و روبالشیها را بشویید تا تمام عرق، باکتریها، سلولهای مرده پوست و چربیهای تجمعیافته روی ملحفهها از بین بروند. شستشوی ملحفه همچنین هاگ قارچ و میکروبهای ایجادکننده بوی بد که ممکن است بر روی ملحفه شما در حال رشد باشد را از بین میبرد.
منبع: ScienceAlert