آینده مشاغل IT تا سال ۲۰۳۰ چگونه خواهد بود؟ مهارتها و راهبردهای موفقیت
هوش مصنوعی نقشهای IT را بازتعریف میکند و موفقیت در پنج سال آینده وابسته به مهارتهای انسانی، بینرشتهای و یادگیری مداوم خواهد بود.

تحریریه حرف مرد: تا سال ۲۰۳۰، متخصصان IT با چشماندازی بسیار بینرشتهای روبهرو خواهند شد، جایی که هوش مصنوعی (AI) تقریباً همه نقشها را بازتعریف خواهد کرد. مهارتهایی مانند حل مسئله، انعطافپذیری و یادگیری مداوم، کلید موفقیت بلندمدت خواهند بود.
آینده مشاغل IT
مدیران و تحلیلگران بارها اشاره کردهاند که مشاغل موفق در آینده ترکیبی از مهارتهای انسانی و توانمندیهای AI خواهد بود. گزارشهای اولیه نشان میدهد که هوش مصنوعی در حال بازتعریف مشاغل IT است و بهویژه نقشهای سطح پایین IT را تحت تأثیر قرار داده است. همچنین مدیران IT پیشبینی میکنند که نیروی کار در این حوزه ممکن است کاهش یابد، بنابراین چشمانداز طولانیمدت مشاغل IT کمی نامطمئن به نظر میرسد.
تحقیقات دانشگاه آکسفورد با بررسی ۱۲ میلیون آگهی شغلی در آمریکا طی پنج سال گذشته، نشان میدهد که اگرچه هوش مصنوعی برخی مهارتهای سطح پایین را جایگزین کرده، اما بهطور کلی اتوماسیون باعث رشد شغل شده است. علاوه بر ایجاد نقشهای جدید مرتبط با AI، تقاضا برای مهارتهای مکمل مانند سواد دیجیتال، کار تیمی و خودمدیریتی نیز افزایش یافته است.
اهمیت حل مسئله و انعطافپذیری
در پنج سال آینده، مهارتهایی که به راحتی قابل تکرار هستند، مانند برنامهنویسی پایه، مستندسازی و پشتیبانی ساده، به تدریج کمارزش خواهند شد. در مقابل، مهارتهایی مانند حل مسئله، تفکر انتقادی و تطبیقپذیری بیشترین ارزش را خواهند داشت.
کارتر بوسه، مدیر ارشد IT شرکت Workato میگوید: «در سه تا پنج سال آینده، مسیر شغلی IT از پشتیبانی صرفاً فنی، به مدلی ترکیبی از مهارتهای انسانی و فنی تغییر خواهد کرد. موفقیت وابسته به همکاری با مدیران کسبوکار و طراحی راهحلهایی است که با اهداف تجاری همسو باشند.»
گزارش «آینده مشاغل ۲۰۲۵» از مجمع جهانی اقتصاد نیز پیشبینی میکند که مهارتهای مورد نیاز تا ۲۰۳۰ شامل تفکر خلاق، انعطافپذیری و یادگیری مادامالعمر خواهد بود.
همچنین بخوانید: یوتیوبر مشهور: هوش مصنوعی خالقان محتوا را بیکار میکند
تغییرات در نقشهای ابتدایی
با جایگزینی کارهای ابتدایی IT توسط اتوماسیون، ورود به این حوزه افزایش مییابد. بروک بینگهام، مهندس ارشد محتوا در PDQ میگوید: «با افزایش استفاده از AI برای انجام کارهای تکراری، کسانی که تازه وارد IT میشوند باید از روز اول پایه فنی گستردهای داشته باشند.»
توانایی کار با AI، اما با نگاه انتقادی
گزارش ۲۰۲۵ مککنزی نشان میدهد که هم مدیران و هم کارکنان نگرانیهایی درباره AI دارند: دقت، خطرات امنیت سایبری و سوءاستفاده. خروجی AI نمیتواند بدون بررسی انسانی برای وظایف حیاتی قابل اعتماد باشد.
جاستین لوک، مدیر IT در newmedia.com، میگوید: «حتی راهحلهای پیشرفته پیشنهادی AI نیاز به نظارت انسان دارند. یک نفر باید اطلاعات ناقص را پیدا کند، اطمینان حاصل کند همه چیز مطابق قوانین است و خطاهای منطقی را شناسایی کند.»
لوک اشاره میکند که در دو سال گذشته، AI بسیاری از کارهای تکراری برنامهنویسی و مونتاژ را برعهده گرفته، اما این موضوع باعث تمرکز بیشتر بر مهارتهای باارزش مانند طراحی سیستمها، حل مسائل فنی پیچیده و مدیریت ریسک شده است.
یادگیری سریع و بهروزرسانی مهارتها
گزارش «آینده مشاغل» پیشبینی میکند که تا ۲۰۳۰، تقریباً ۴۰٪ مهارتهای اصلی تحت تأثیر تغییرات قرار میگیرند. بنابراین، شرکتها برنامههای یادگیری مداوم، ارتقاء مهارت و بازآموزی ارائه میدهند.
توماس کازراگیس، معاون مهندسی شرکت Omnisend، میگوید: «هماکنون هنوز بیشتر کارها شبیه برنامهنویسی است، اما طی چند سال آینده، استفاده از دستورات صوتی طبیعی متداول خواهد شد و خروجیها از خطوط کد به نمونههای تعاملی آماده تغییر میکنند.»
ظهور متخصصان عمومی و بینرشتهای
موفقیت در آینده کمتر وابسته به تخصص محدود و بیشتر به توانایی ارزیابی، سازگاری و استفاده از ابزارهای مناسب برای حل مسائل سازمانی وابسته خواهد بود. کریس کاماچو، مدیر عملیاتی Abstract Security، میگوید: «افراد بسته به نیاز کسبوکار به حوزههای مختلف مانند فضای ابری، امنیت، داده یا AI منتقل میشوند. عناوین شغلی اهمیت کمتری دارند؛ شواهد قابل مشاهده از عناوین شغلی اهمیت بیشتری دارد.»
جاستینا نیکسون-سنتیل از IBM میگوید: «نقشهای فناوری از وظایف سنتی به مسیرهای بینرشتهای پویا تبدیل میشوند که مهارتهای فنی را با تفکر استراتژیک ترکیب میکنند. کسانی که بتوانند چالشهای اخلاقی AI و فناوری را مدیریت کنند، موفق خواهند شد و فرصتهای جدید رشد و نوآوری را باز خواهند کرد.»
مدیریت AI برای بازتعریف خود کار
کریس کوک از Karat میگوید: «موفقیت از طراحی سیستمهای ایمن، مطابق مقررات و قابل توضیح ناشی میشود. روزهای بهینهسازی یک سرویس بطور جداگانه به پایان رسیده است. مصاحبههای نسل بعدی بیشتر بر استفاده از راهحلهای AI برای بهروزرسانی کدهای پیچیده و افزودن ویژگیهای جدید بدون ایجاد اختلال تمرکز خواهند داشت.»
چکلیست آیندهنگری برای حرفهایهای IT
توسعه مهارتهای مکمل: مهارتهای فنی را با تفکر تحلیلی، انعطافپذیری و مهارتهای اخلاقی تقویت کنید.
کاهش تمرکز بر مهارتهای قابل جایگزینی: از کارهایی مانند بررسی دادهها، QA و مستندسازی که به آسانی اتوماسیون میشوند، دوری کنید.
یادگیری مداوم: بازآموزی و یادگیری پیوسته را جایگزین آموزشهای یکباره کنید.
نمایش کار خود: شبکهسازی در انجمنها و جامعه متنباز، مهارتهای نرم مانند رهبری و انعطافپذیری را نشان میدهد.
ترکیب مهارتها امنیت شغلی ایجاد میکند: ترکیب مهارتهای فنی و انعطافپذیری، بهویژه در حوزههایی مانند داده و AI، ارزش بیشتری داشته و حقوق بالاتری به همراه دارد.
منبع: cio