راستی‌آزمایی سه ادعای رایج درباره هویج، کرفس و سیب‌زمینی

هر روز در گوشه و اطراف با ادعا‌های گوناگون درباره انواع مواد غذایی رو‌به‌رو می‌شویم که به ما می‌گویند چه چیزی برای ما مفید یا مضر است. اما چطور درست را از نادرست تشخیص دهید؟ ما سه ادعا درباره سه ماده غذایی رایج را راستی‌آزمایی کردیم.

به نظر شبیه افسانه‌ها و داستان‌های ابر‌قهرمانان می‌رسد اما این باور که هویج باعث می‌شود شب بهتر ببینیم به زمان جنگ جهانی دوم باز‌می‌گردد.

برای اینکه آلمانی‌ها متوجه نشوند که بریتانیا از رادار برای رهگیری بمب‌افکن‌ها در حملات شبانه استفاده می‌کند نیروی هوایی بریتانیا در نشریات آن زمان خبری منتشر کرد که خلبانان بریتانیایی هویج زیاد می‌خورند و به همین دلیل دارای دید قوی در شب می‌شوند.

هویج سرشار از ماده‌ای به نام بتا‌کاروتن است. وقتی هویج می‌خوریم بدن ما آن را به نوعی ویتامین به نام رتینول یا ویتامین آ تبدیل می‌کند که برای سلامت چشم‌های ما مفید است. آنزیم‌های دیگر در بدن ما رتینول را به رتینال تبدیل می‌کند که به تولید رودوپسین منجر می‌شود. این ماده رنگدانه زیستی است که در شبکیه وجود دارد و باعث می‌شود ما بتوانیم در نور کم ببینیم.

خوردن هویج باعث می‌شود سلول‌های چشم سالم بماند و به خوبی عمل کند، اما کارشناسان تغذیه معتقدند هویج باعث نمی‌شود که دید شبانه ابر‌انسانی پیدا کنید یا بینایی شما برتر و بهتر از دامنه طبیعی خود شود.

یکی از ادعا‌هایی که ممکن است شنیده باشید این است که کرفس آنقدر کم کالری دارد که فقط جویدن آن بیش از کالری‌های موجود در آن کالری می‌سوزاند. با این ادعا چنین به نظر می‌رسد که کرفس ماده غذایی با کالری منفی است چیزی که به نظر دکتر تیم گاروی، مدیر گروه علوم تغذیه دانشگاه آلاباما اصلاً وجود ندارد.

این ماده خوراکی گیاهی ترد حدود ۹۵٪ آب دارد و به طور متوسط هر شاخه کرفس بین ۶ تا ۱۰ کالری دارد. جویدن و گوارش کرفس بخشی از این شش کالری را و به گفته دکتر گاروی حدود یک پنجم آن را می‌سوزاند.

هرچند کرفس کم‌ کالری است و گوارش آن نیاز به انرژی دارد اما شما کالری بیشتری نسبت آن میزان که با خوردن کرفس به دست می‌آورید نمی‌سوزانید.

سیب‌زمینی شیرین به طور بحث‌برانگیزی یکی از قهرمانان دنیای تغذیه سالم است. سیب‌زمینی شیرین دارای مواد مغذی فراوانی از جمله بتا‌کاروتن است که ما می‌دانیم در هویج هم وجود دارد. آیا وقتی پای انتخاب برای تغذیه سالم‌تر به میان می‌آید سیب‌زمینی شیرین «بهتر» از سیب‌زمینی معمولی است؟

سیب‌زمینی معمولی که از فروشگاه خریداری می‌شود عاری از ویتامین نیست. پوست آن سرشار از فیبر است و دارای مواد مغذی مانند پتاسیم، آهن، ویتامین ث و ویتامین ب۶ است.

پژوهشی در سال ۲۰۲۴ سیب‌زمینی شیرین خام را با سیب‌زمینی معمولی پوست‌کنده و پخته یا سرخ‌شده مقایسه کرد. وقتی پای انتخاب اینکه کدام «سالم‌تر» است به میان می‌آید پژوهش به هیچ نتیجه قطعی نمی‌رسد. سیب‌زمینی شیرین سرشار ریز‌مغذی‌هاست در حالی‌که سیب‌زمینی معمولی چربی و قند کمتری دارد. پس به جای اینکه بپرسیم کدام سیب‌زمینی بهتر است باید بپرسیم : کدام سیب‌زمینی جوابگوی نیاز‌های ویژه تغذیه‌ای است.

راستی‌آزمایی به ما کمک می‌کند با هر موضوعی برخورد می‌کنیم آن را عمیق‌تر دریابیم و گفته‌های رایج را باور نکنیم و هر چیزی را برمبنای ظاهر آن داوری نکنیم.

منبع: انتخاب به نقل از بی بی سی