شکست ۱۰۰ میلیون دلاری اسپیس‌ایکس و درس‌هایی برای آینده

یک توصیه جدی به نسل زد و دانشجویان امروز کشورمان می تواند این باشد که روند اتفاقاتی که در شرکت اسپیس ایکس در حال رخ دادن است را به طور منظم دنبال کنند. اسپیس ایکس آرام و مستدام در حال طی مسیری است که چندسال پیش به تعبیر برخی افراد «پول سوزاندن» تلقی می شد، ولی این شرکت توانسته مرزهای دانش مهندسی بشر را به شکل حیرت آوری «با شکست هایش» جابجا کند. بله با شکست هایش! دیروز (سه شنبه ۲۷ مه) شرکت اسپیس ایکس یک شکست دیگر را نیز متحمل شد و بلافاصله این شکست را در یک مستندسازی ویدئویی بسیار دقیق و فوق العاده در این لینک مقابل چشم و دیدگان دنیا قرار داد و در ۷ پاراگراف صادقانه درباره شرح شکست نوشت:

اینکه شکست بخوری و میلیون ها دلار هزینه ای که کرده ای پودر بشود و در دل اقیانوس برود، ولی آن را با این جمله بیان کنی:

… every lesson learned marks progress toward Starship’s goal of enabling life to become multiplanetary.

خلاصه اتفاق دیروز

در تاریخ عصر سه شنبه ۲۷ مه ۲۰۲۵، شرکت اسپیس ایکس نهمین پرتاب آزمایشی فضاپیمای استارشیپ را از پایگاه استاربیس در تگزاس انجام داد. این پرتاب با هدف آزمایش قابلیت های جدید و «استفاده مجدد از بخش هایی از موشک» انجام شد، اما با مشکلات فنی مواجه شد و به طور کامل موفقیت آمیز نبود.

همچنین بخوانید: مدیران غول‌های فناوری چه کتاب‌هایی می‌خوانند؟

️جزئیات پرتاب و اهداف آن

•  زمان پرتاب: ساعت ۶:۳۶ عصر به وقت محلی

•  موشک: استارشیپ (Ship 35) با بوستر سوپرهِوی (Booster 14-2)

•  ویژگی برجسته: اولین استفاده مجدد از بوستر سوپرهوی در یک پرتاب آزمایشی

•  محموله: ۸ شبیه ساز ماهواره های استارلینک به وزن تقریبی ۱۶٬۰۰۰ کیلوگرم

•  هدف: رسیدن به مدار زیرمداری و فرود کنترل شده در اقیانوس هند برای استارشیپ و خلیج مکزیک برای بوستر

️مشکلات فنی و شکست مأموریت

•  عدم باز شدن درب محفظه محموله: درب محفظه محموله باز نشد و مانع از رهاسازی شبیه سازهای ماهواره شد.

•  نشت سوخت: نشتی در سیستم سوخت باعث کاهش فشار در مخزن اصلی شد.

•  از دست رفتن کنترل: در نتیجه نشت سوخت، فضاپیما کنترل خود را از دست داد و به صورت غیرقابل کنترل شروع به چرخش کرد.

•  شکست در ورود مجدد: استارشیپ در هنگام ورود مجدد به جو زمین متلاشی شد و بقایای آن در اقیانوس هند سقوط کرد.

•  انفجار بوستر: بوستر سوپرهوی پس از جداشدن از استارشیپ و در حین تلاش برای فرود در خلیج مکزیک منفجر شد.

واکنش ایلان ماسک پس از پرتاب

او اظهار داشت: «استارشیپ به نقطه ای که موتورهای آن خاموش شوند رسید، که نسبت به پرتاب قبلی پیشرفت بزرگی است! نشت ها باعث کاهش فشار مخزن اصلی در حین مرحله پرواز و ورود مجدد شدند. داده های زیادی برای بررسی داریم»

دقت شود! اینهمه پول سوخت شد (برآوردها چیزی در حدود ۱۰۰ میلیون دلار است) ولی طرف می گوید: داده های زیادی برای بررسی داریم!

توضیحی درباره تفاوت فالکون ۹ با استارشیپ (Ship 35)

همکاران ایلان ماسک در اسپیس ایکس دو نوع راکت مختلف را توسعه داده اند:

️فالکون ۹: برای مأموریت های مداری کنونی (مانند پرتاب ماهواره های پروژه اینترنت استارلینک)

️استارشیپ: پروژه ای آینده نگرانه و عظیم است که هدفش سفرهای بین سیاره ای و «استفاده مجدد» از تمام اجزاست.

از برادران رایت تا اسپیس ایکس

«انسان» از زمان برادران رایت تا امروز که اسپیس ایکس مشغول جابجا کردن مرزهای دانش مهندسی هوا-فضا است مسیر شگفت آوری را طی کرده که این مسیر محصول دو چیز است: «ساختار» و «جنون».

از ابتدای کار هوانوردی، ویلبر و اورویل با نظم به توسعه یک روش قابل اعتماد برای کنترل خلبان به عنوان کلید حل «مشکل پرواز» تمرکز کردند. این رویکرد به طور قابل توجهی با سایر آزمایشگران آن زمان که تأکید بیشتری بر «توسعه موتورهای قدرتمند» داشتند «متفاوت» بود. رایت ها در کارگاه دوچرخه سازی با استفاده از یک تونل باد کوچک خانگی، داده های دقیقی را جمع آوری کردند که آنها را قادر ساخت بال ها و ملخ های کارآمدی طراحی کنند. اولین اختراع آنان ماشین پرنده نبود، بلکه یک سیستم کنترل آیرودینامیکی است که سطوح ماشین پرنده را کنترل کند! ساختار/نظم ذهنی به علاوه جنون این دو برادر باعث شد تا اولین هواپیمای قابل کنترل موتوردار در تاریخ ۱۷ دسامبر ۱۹۰۳ به تمدن بشری افزوده شود. امروز اسپیس ایکس ترکیبی از نظم/ساختار به همراه جنون است. پروژه استارشیپ اساسا از جنس جنون محض است.

و یک نکته مهم دیگر نیز باید مورد توجه نسل زد قرار گیرد: هیچ یک از این اتفاقات در بخش دولتی رخ نمی دهد. گفته می شود که اگر قرار بود آزمایشِ شکست خورده امروز استارشیب را بخش دولتی (ناسا) انجام دهد، هزینه این کار بجای ۱۰۰ میلیون دلار حدود ۲میلیارد دلار + می بود.

منبع: تین نیوز