عوارض مصرف بیش از حد پروتئین چیست؟
گرچه پروتئین به خودی خود یکی از مهمترین مواد غذایی برای تقویت عضلات و حفظ سلامت عمومی بدن است، مصرف بیش از حد آن می‌تواند عوارضی داشته باشد. اما عوارض مصرف بیش از حد پروتئین چیست؟
دکتر جوزف آنتون، کارشناس طول عمر انسانو متخصص تغذیه می‌گوید، با وجود خواص قابل‌توجه پروتئین برای بدن، عوارض مصرف بیش از حد پروتئین می‌تواند بسیار خطرناک باشد.
مصرف پروتئین خصوصا پروتئین حیوانی، سطح فاکتور رشد شبه‌انسولین ۱ یا آی‌جی‌اف-۱ (IGF-1) را افزایش می‌دهد. این ماده نوعی هورمون است که با هورمون رشد به شکل‌گیری و رشد استخوان و بافت‌های مختلف بدن کمک می‌کند.
خطرات زیاده روی در مصرف پروتئین
آی‌جی‌اف-۱ هورمونی است که عمدتا در کبد تولید می‌شود و در رشد و تنظیم متابولیسم نقش کلیدی دارد. دکتر آنتون توضیح می‌دهد: این هورمون در دوران کودکی و برای ترمیم عضلات ضروری است اما بالا بودن دائمی آی‌جی‌اف-۱ در بزرگسالی با پیری زیستی سریع‌تر و در نتیجه افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های مرتبط با سن به‌ویژه سرطان همراه است.
افزایش رشد سلولی بدون در نظر گرفتن روند ترمیم و احیا، خطر بروز جهش‌های دی‌ان‌ای را بالا می‌برد، جهش‌هایی که ممکن است برخی سرطان‌ها، دیابت نوع۲ و بیماری‌های قلبی‌ـ‌عروقی را سبب شوند. به گفته آنتون، عضلات بدن را سریع‌تر از روند طبیعی با پیری زودرس مواجه می‌کند.
این مسئله به سن و اهدافی که برای سلامت دنبال می‌کنید، بستگی دارد. آنتون می‌گوید اگر کمتر از ۶۵ سال دارید، مصرف روزانه ۰.۳۱ تا ۰.۳۶ گرم پروتئین گیاهی به ازای هر نیم کیلوگرم وزن بدنتان کافی است. برای مثال، فردی که حدود ۶۸ کیلوگرم وزن دارد باید روزانه بین ۴۶.۵ تا ۵۴ گرم پروتئین مصرف کند که تقریبا با هفت عدد تخم‌مرغ بزرگ، ۲۰۰ گرم سینه مرغ یا دو فنجان عدس پخته برابر است.
اگر بیش از ۶۵ سال دارید و عضلاتتان در حال ضعیف شدن و وزنتان درحال کم شدن است، باید مصرف پروتئین را کمی افزایش دهید. آنتون توصیه می‌کند که این افراد می‌توانند مصرف پروتئین را از منابعی مانند ماهی، تخم‌مرغ، پنیر و ماست تهیه‌شده از شیر بز یا گوسفند افزایش دهند.
به گزارش ایندیپندنت، آنتون در مورد رژیم‌های غذایی کارنیور (Carnivore Diet) یعنی رژیم‌هایی که صرفا بر پایه گوشتخواری است و این روزها نیز متداول شده می‌گوید: شاید بتوان به‌درستی اجرایش کرد اما معمولا کمتر کسی موفق به انجام آن می‌شود.
او هشدار می‌دهد: مصرف بالای آی‌جی‌اف -۱ و چربی‌های اشباع با افزایش خطر بیماری‌های قلبی و سرطان‌ها از جمله سرطان روده بزرگ مرتبط است. همچنین حذف فیبر غذایی که برای سلامت روده ضروری است، باعث ایجاد اختلال در میکروبیوم روده و افزایش خطر بیماری‌های مزمن مانند التهاب روده شود. حذف میوه‌ها، سبزیجات و سایر خوراکی‌های گیاهی هم بدن را از آنتی‌اکسیدان‌ها و مواد مغذی مهم محروم می‌کند.
به این ترتیب، آنتون رژیم غذایی متعادل با تمرکز بر خوراک‌های گیاهی را توصیه می‌کند. این رژیم سرشار از کربوهیدات‌های پیچیده مانند غلات کامل و حبوبات، پروتئین گیاهی یا دریایی و چربی‌های سالم مانند آجیل‌ها و مغزی‌جات است. به گفته متخصصان، سطح بهینه آی‌جی‌اف-۱ بین ۱۳۰ تا ۱۶۰ است و اگر کمتر از ۱۳۰ باشد به پروتئین بیشتر نیاز دارید. اگر هم بالاتر از ۱۶۰ باشد، نشان‌دهنده پیری زودرس است.
منبع: ایسنا
