زمان غذا خوردن روی خطر دیابت و چاقی تأثیر دارد؛ نتایج یک مطالعه جدید روی دوقلوها
یک مطالعه جدید نشان میدهد که هماهنگی زمان وعدههای غذایی با ساعت بیولوژیکی بدن میتواند نقش مهمی در پیشگیری از دیابت نوع ۲، چاقی و اختلالات متابولیک داشته باشد.

یک مطالعه جدید، همگامسازی کالری روزانه با ریتم شبانهروزی بدن را برای بهبود متابولیسم گلوکز و محافظت در برابر دیابت نوع ۲ و چاقی مطرح کرده است. این در حالی است که تاکنون رابطه بین مصرف انرژی و ساعت بیولوژیکی داخلی، در رابطه با عملکرد متابولیک به خوبی درک یا مطالعه نشده بود.
به نقل از انای، دانشمندان مرکز تحقیقات دیابت آلمان(DZD) بررسی کردند که چگونه زمان غذا خوردن در رابطه با ساعت شبانهروزی داخلی بدن فرد، بر حساسیت به انسولین (یک نشانگر سلامت متابولیک) تأثیر میگذارد و اینکه آیا این الگوهای غذایی تحت تأثیر ژنتیک قرار میگیرند یا خیر؟
برای انجام این کار، خواب و حرکت ۴۶ جفت دوقلو، چه همسان و چه غیرهمسان، به مدت ۱۴ روز با دستگاههای اکتیگرافی(مخصوص اندازهگیری خواب و فعالیت) ردیابی شد. آنها در طول این مدت، یک دفترچه یادداشت غذایی پنج روزه داشتند که زمان دقیق تمام وعدههای غذایی و میان وعدهها، اندازه وعدهها و انواع غذا را در آن ثبت میکردند.
از این طریق، یک نقطه میانی کالری (زمانی از روز که ۵۰ درصد کالری روزانه مصرف میشد) و یک نقطه میانی کالری شبانهروزی (نحوه تطابق آن زمان با ساعت بیولوژیکی آنها) برای هر شرکتکننده به تفصیل شرح داده شد. علاوه بر این، آزمایشهای دقیق گلوکز، مقاومت و حساسیت به انسولین ارزیابی شد.
اولگا رامیچ(Olga Ramich)، محقق DZD که رئیس بخش متابولیسم مولکولی و تغذیه دقیق در موسسه تغذیه انسانی آلمان پوتسدام-رهبروک(DIfE) نیز است، گفت: اگرچه سهم ساعت شبانهروزی در تنظیم متابولیسم به طور گسترده شناخته شده است، اما نقش زمانبندی غذا خوردن در متابولیسم گلوکز و خطر دیابت هنوز به اندازه کافی مورد مطالعه قرار نگرفته است.
خواب، بازه ایدهآل دریافت انرژی ساعت بیولوژیکی(CCM) شما را تعیین میکند، بنابراین به عنوان مثال، اگر به طور متوسط هشت ساعت بین ساعت ۱۱ شب تا ۷ صبح میخوابید، نقطه میانی خواب ساعت ۳ صبح خواهد بود که «شروع روز» شما را نشان میدهد. در آن برنامه خواب، CCM ایدهآل شما بر اساس هماهنگی شبانهروزی و سلامت متابولیک، حدود ساعت ۱۱ صبح تا ۱ بعد از ظهر خواهد بود.
در این زمان از روز، شما میخواهید ۵۰ درصد از انرژی دریافتی خود را مصرف کرده باشید. اگر انرژی دریافتی شما در عصر بیشتر باشد، شما یک «دیر غذاخور» در نظر گرفته میشوید که بیشتر کالری خود را در فاصله دورتری از صبح بیولوژیکی خود مصرف میکند.
همچنین بخوانید: چرا بعد از بلند شدن، دچار سرگیجه میشویم؟
البته دو نفر میتوانند دقیقاً وعدههای غذایی یکسانی را در ساعت ۶ بعد از ظهر بخورند، اما اگر یکی از آنها کرونوتایپ بسیار زودتری داشته باشد، از نظر بیولوژیکی دیرتر از دیگری غذا خورده است.
اختلال عملکرد متابولیک ناشی از غذا خوردن در اواخر شب
مطالعات قبلی شواهدی از افزایش اختلال عملکرد متابولیک ناشی از غذا خوردن در اواخر شب را نشان دادهاند، اما این مطالعات بیشتر بر زمان کلی صبح، روز و شب تمرکز داشتهاند.
خواب شرکتکنندگان به دانشمندان کمک کرد تا آن نقطه میانی انرژی ایدهآل را ارزیابی کنند که محققان را قادر ساخت تا ببینند آیا افرادی که «دیر غذا میخورند»، حتی اگر زمان شام طبق یک ساعت استاندارد، «دیر» نباشد، معیارهای متابولیکی را به خطر انداختهاند یا خیر.
محققان با مقایسه دوقلوهای همسان (که تمام ژنهایشان مشترک است) با دوقلوهای ناهمسان (که تقریباً نیمی از ژنهایشان مشترک است) میتوانند تخمین بزنند که چه مقدار از رفتار خوردن و تنظیم شبانهروزی از نظر ژنتیکی هدایت میشود
آنها دریافتند که هم زمان غذا خوردن و هم کرونوتایپ (ریتم خواب و بیداری بیولوژیکی) تا حدودی توسط ژنتیک شکل میگیرند. به طور کلی، دوقلوهای همسان نسبت به دوقلوهای غیرهمسان، زمان غذا خوردن و کرونوتایپهای مشابهتری داشتند که نشاندهنده وراثتپذیری متوسط است.
محققان با بررسی بیشتر نتایج و تنظیم سن، جنسیت، مدت خواب و کل انرژی دریافتی دریافتند که غذا خوردن در اواخر شبانهروز (دریافت اکثر کالریها چند ساعت پس از CCM) منجر به حساسیت به انسولین بدتر و سطح انسولین ناشتای بالاتر نسبت به افرادی که نزدیکتر به پنجره زمانی خود نسبت به ساعت بدن خود غذا میخوردند، شد. ضمن اینکه افرادی که دیر غذا میخوردند، به طور متوسط شاخص توده بدنی(BMI) بالاتر و دور کمر بزرگتری نیز داشتند که هر دو نشانگر چاقی هستند.
رامیچ گفت: افرادی که کالری اصلی خود را در اوایل روز مصرف میکردند، حساسیت به انسولین بهتری داشتند. از سوی دیگر، افرادی که کالری اصلی خود را در اواخر روز مصرف میکردند، حساسیت به انسولین ضعیفتری نشان دادند که با خطر بیشتر ابتلا به دیابت نوع ۲ مرتبط است.”
محققان خاطرنشان کردند که عوامل خارجی زیادی نظیر خانواده، کار، زمان و دسترسی به غذا وجود دارند که تعیین میکنند چه چیزی را چه زمانی بخوریم، اما استفاده از ساعت بیولوژیکی شخصی بدن شما به عنوان راهنما میتواند مفیدتر از صرفاً مشاهده زمان روی صفحه ساعت باشد.
برخلاف روزهداری یا فستینگ، نیازی نیست تمام کالریهای خود را در یک بازه زمانی دقیق مصرف کنید، فقط کافی است میزان مصرف انرژی خود را به سمت صبحِ بیولوژیکی خود تنظیم کنید. برای بسیاری، این ساعت تأکید بیشتری بر مصرف بیشتر انرژی شما از طریق صبحانه و ناهار دارد.
برای تعیین کرونوتایپ خودتان میتوانید خواب خود را برای چند هفته ثبت کنید و به طور مشخص روزهایی را که به طور طبیعی از خواب بیدار میشوید، یادداشت کنید. سپس پرسشنامه کرونوتایپ مونیخ(MCTQ) را پر کنید یا خواب خود را با یک دستگاه پوشیدنی ردیابی کنید یا اگر هیچ شغل یا تعهد اجتماعی ندارید، به سادگی زمان خواب و بیداری خود را محاسبه کنید. سپس میتوانید CCM خود و چگونه هماهنگ کردن وعدههای غذایی با ریتم داخلی بدن خود را که میتواند به سلامت متابولیک و سطح انرژی شما کمک کند، تعیین کنید.
رامیچ افزود: با این حال، از آنجایی که زمان غذا خوردن تا حدودی ارثی است، ممکن است برخی از افراد در تغییر عادات خود مشکل داشته باشند. بنابراین مطالعات اعتبارسنجی بیشتر و آزمایشهای بالینی برای درک بهتر اثربخشی مداخلات مبتنی بر زمان غذا مورد نیاز است.
این مطالعه در مجله eBioMedicine منتشر شده است.
منبع: ایسنا