هوش مصنوعی در آستانه برابری با انسان؛ پیشبینی تحقق AGI بزودی
پیشرفت شتابگیر مدلهای زبانی بزرگ و فناوریهای کوانتومی باعث شده بسیاری از متخصصان باور داشته باشند هوش مصنوعی عمومی ممکن است بسیار زودتر از پیشبینیهای گذشته محقق شود.

تحریریه حرف مرد: در دنیای فناوری امروز، صحبت درباره زمان وقوع تکینگی (Singularity) یا ظهور هوش مصنوعی عمومی (AGI – Artificial General Intelligence) بسیار داغ است. برخی کارشناسان معتقدند این اتفاق هرگز رخ نخواهد داد، در حالی که گروهی دیگر حتی تقویم خود را برای سال ۲۰۲۶ علامت زدهاند و پیشبینی میکنند هوش ماشینی ممکن است [از نظر توانایی] در آستانه هوش انسانی قرار گیرد.
یک بررسی گسترده بر اساس نظرسنجیها و تحلیل پیشبینیهای ۸۵۹۰ دانشمند، کارآفرین و فعال حوزه فناوری طی ۱۵ سال گذشته، نشان میدهد که دیدگاهها درباره زمان تحقق AGI متفاوت است، اما اکثر کارشناسان معتقدند که هوش مصنوعی عمومی قبل از پایان قرن ۲۱ به واقعیت خواهد پیوست.
تاثیر مدلهای زبانی بزرگ (LLM – Large Language Models) بر پیشبینیها
با ظهور مدلهای زبانی بزرگ مانند ChatGPT، هوش مصنوعی به هر گوشهای از زندگی دیجیتال ما نفوذ کرده است و همین موضوع باعث شد تا دانشمندان و کارآفرینان دیدگاه خود را درباره زمان ظهور AGI تغییر دهند.
پیش از ظهور این مدلها، بسیاری از پژوهشگران زمان تحقق AGI را حدود سال ۲۰۶۰ تخمین میزدند. اما پس از پیشرفتهای سریع در LLMها، تخمینها به حدود ۲۰۳۰ تا ۲۰۴۰ کاهش یافت. برخی حتی ادعا میکنند که ما ممکن است در آستانه تکینگی باشیم و این اتفاق طی سه ماه آینده رخ دهد.
تکینگی به نقطهای گفته میشود که در آن هوش ماشینی از هوش انسانی فراتر رود و توانایی خودآموزی و تصمیمگیری مستقل پیدا کند.
همچنین بخوانید: مدیر سابق OpenAI، از ابزار هوش مصنوعی جدید «Tinker» رونمایی کرد
دلایل اجتنابناپذیر بودن AGI
چند دلیل اصلی وجود دارد که کارشناسان معتقدند AGI اجتنابناپذیر است:
هوش ماشینی محدودیت مشخصی ندارد: برخلاف هوش انسانی، ماشینی که با الگوریتمهای پیشرفته و محاسبات گسترده طراحی شده، به نظر میرسد محدودیت مشخصی برای یادگیری و پردازش ندارد.
قانون مور (Moore’s Law): قدرت محاسباتی هر ۱۸ ماه تقریباً دو برابر میشود و این موضوع به مدلهای ماشینی اجازه میدهد تا در محاسبات و تحلیلها با انسان رقابت کنند.
محاسبات کوانتومی: حتی اگر محدودیتی در محاسبات کلاسیک ایجاد شود، فناوری کوانتومی میتواند سرعت پردازش و توانایی مدلهای هوش مصنوعی را افزایش دهد و به تحقق تکینگی کمک کند.
گزارشها حاکی از آن است که بسیاری از کارشناسان بر این باورند که قانون مور در این دهه به پایان میرسد، اما محاسبات کوانتومی میتواند محدودیتها را جبران کند و شبکههای عصبی مصنوعی (محبوبترین معماری هوش مصنوعی) را به سطحی بالاتر برساند.
دیدگاههای متفاوت درباره AGI
همه کارشناسان موافق رسیدن به AGI نیستند. چند نکته مهم:
هوش انسانی چندبعدی است: برخی معتقدند هوش انسان تنها منطقی-ریاضی نیست و شامل هوشهای دیگری مانند هوش بینفردی، درونفردی و وجودی میشود. بنابراین شبیهسازی کامل آن توسط ماشین ممکن نیست.
هوش پیشرفته ماشینی: یَن لوکان، پیشگام یادگیری عمیق، پیشنهاد میدهد به جای AGI از اصطلاح هوش پیشرفته ماشینی (Advanced Machine Intelligence) استفاده شود، چرا که هوش انسانی تخصصی و پیچیده است و نمیتوان آن را به طور کامل بازسازی کرد.
محدودیت در کشف مستقل: اگرچه هوش مصنوعی میتواند در طراحی آزمایشها و تحلیل دادهها کمک بزرگی باشد، اما نمیتواند به تنهایی کشفهای کاملاً جدید مانند درمان سرطان را انجام دهد.
تغییرات اجتنابناپذیر در جامعه
با وجود اختلاف نظرها، یک پیام واضح وجود دارد: هوش مصنوعی و الگوریتمهای پیشرفته، تغییرات عمیقی در زندگی انسانها ایجاد خواهند کرد. این تغییرات میتوانند مثبت یا منفی باشند، اما غیرقابل اجتناب هستند. جامعه بشری باید برای مواجهه با این تحول بزرگ آماده باشد و نقش خود را در مدیریت این فناوریها بشناسد.
توضیح اصطلاحات کلیدی
تکینگی (Singularity): نقطهای فرضی که در آن هوش مصنوعی از هوش انسان پیشی میگیرد و توانایی پیشرفت و خودآموزی مستقل پیدا میکند.
هوش مصنوعی عمومی (AGI): نوعی هوش ماشینی که قادر به انجام هر کار شناختی انسانی است، نه فقط وظایف محدود یا بخصوص.
مدلهای زبانی بزرگ (LLM): سیستمهای هوش مصنوعی که میتوانند زبان طبیعی را تولید و درک کنند، مانند ChatGPT.
محاسبات کوانتومی: نوع پیشرفتهای از محاسبات که از خواص مکانیک کوانتومی برای پردازش سریعتر دادهها استفاده میکند.
جمعبندی نهایی
با توجه به تحلیلها و پیشرفتهای اخیر:
AGI و تکینگی ممکن است در چند دهه آینده رخ دهد، حتی برخی معتقدند در زمان کوتاهتری نسبت به پیشبینیهای قدیمی.
پیشرفتهای مدلهای زبانی بزرگ و محاسبات کوانتومی احتمال تحقق هوش ماشینی پیشرفته را افزایش دادهاند.
همه کارشناسان مطمئن نیستند که هوش انسانی قابل شبیهسازی کامل باشد، اما اجتنابناپذیر بودن تغییرات ایجادشده توسط هوش مصنوعی پذیرفته شده است.
جامعه بشری باید آماده مدیریت تغییرات عمیق و تاثیرات هوش مصنوعی باشد، زیرا این فناوریها در آینده نزدیک نقش تعیینکنندهای در زندگی ما خواهند داشت.
هوش مصنوعی در حال پیشرفت سریع است و ممکن است خیلی زود به سطحی برسد که با هوش انسان قابل رقابت یا حتی برتر شود. این تحول اجتنابناپذیر است و تأثیرات عمیق اجتماعی، اقتصادی و علمی خواهد داشت. آمادگی برای این اتفاق و مدیریت آن، اهمیت زیادی دارد.
منبع: Yahoo