خطرات پنهان مواد شوینده در خانه‌تکانی؛ از گازهای سمی تا آسیب‌های پوستی
رئیس بخش مسمومین بیمارستان لقمان حکیم نسبت به خطرات استفاده نادرست از شوینده‌ها در خانه‌تکانی هشدار داد و تاکید کرد که ترکیب این مواد می‌تواند منجر به انتشار گازهای سمی و آسیب‌های جدی به سلامت شود.
دکتر شاهین شادنیا با اشاره به تأثیر منفی مواد شوینده بر دستگاه تنفسی اظهار داشت: برخی از این مواد به‌خودی‌خود خطرناک هستند، اما ترکیب آن‌ها با یکدیگر می‌تواند گازهای بسیار سمی و خطرناک تولید کند که در موارد شدید به مسمومیت جدی منجر می‌شود.
او افزود: با نزدیک شدن به ایام خانه‌تکانی، میزان مراجعه به اورژانس به دلیل مسمومیت‌های ناشی از استنشاق مواد شوینده افزایش می‌یابد. بنابراین، ضروری است که زمان استفاده از این مواد را کاهش داده و در محیط‌های دارای تهویه مناسب یا فضای باز از آن‌ها استفاده شود.
تأثیرات مواد شوینده بر سلامت
شادنیا با اشاره به ماهیت سوزاننده شوینده‌ها توضیح داد که این ترکیبات شامل مواد اسیدی یا قلیایی هستند که در صورت استفاده نادرست، تهدیدی جدی برای سلامت اعضای خانواده محسوب می‌شوند. وی تاکید کرد که حذف کامل این مواد از زندگی روزمره امکان‌پذیر نیست، اما مصرف صحیح و رعایت دستورالعمل‌های ایمنی الزامی است.
رئیس بخش مسمومین بیمارستان لقمان حکیم بر لزوم استفاده از دستکش هنگام کار با مواد شوینده تأکید کرد و افزود: تماس مستقیم این مواد با پوست می‌تواند منجر به سوختگی و تحریک شدید شود. همچنین، برای جلوگیری از آسیب چشمی، استفاده از عینک‌های محافظ توصیه می‌شود، زیرا پاشش این مواد به چشم ممکن است به سوختگی قرنیه منجر شود.
یکی از مهم‌ترین اشتباهاتی که افراد در خانه‌تکانی مرتکب می‌شوند، ترکیب مواد شوینده مختلف با یکدیگر است. دکتر شادنیا هشدار داد که ترکیب سفیدکننده‌ها و پاک‌کننده‌ها باعث آزاد شدن گاز کلر می‌شود که بسیار سوزاننده بوده و می‌تواند موجب تنگی نفس، اسپاسم ریوی و حتی مرگ شود. به همین دلیل، هنگام استفاده از این مواد، ماسک بزنید و پنجره‌ها را باز نگه دارید تا تهویه مناسبی در محیط ایجاد شود.
اقدامات ضروری در صورت تماس با مواد شوینده
در صورت تماس شوینده‌ها با پوست یا چشم، باید فوراً با آب معمولی و ولرم محل را شست‌وشو داد. شادنیا تأکید کرد که هرگز از ترکیبات شیمیایی دیگر برای خنثی‌سازی این مواد استفاده نشود، زیرا این کار می‌تواند آسیب را تشدید کند. همچنین، آب بسیار داغ یا سرد برای شست‌وشو مناسب نیست و بهترین دما، حدود ۳۷ درجه سانتی‌گراد است.
توصیه‌های ایمنی برای خانواده‌ها
والدینی که کودکان خردسال دارند باید مواد شوینده را در مکان‌هایی دور از دسترس قرار دهند، زیرا بلع این ترکیبات می‌تواند موجب سوختگی‌های شدید در دستگاه گوارش و حتی مرگ شود. شادنیا توصیه کرد که این مواد در کابینت‌های مرتفع نگهداری شده و کودکان هنگام استفاده از شوینده‌ها در محیط حضور نداشته باشند.
او همچنین هشدار داد که برخی افراد داروهای ترک اعتیاد مانند شربت متادون را در یخچال نگهداری می‌کنند که این کار بسیار خطرناک است و می‌تواند سلامت کودکان را به خطر بیندازد.
علائم مسمومیت با شوینده‌ها
علائم مسمومیت استنشاقی شامل تنگی نفس، سرفه‌های مداوم، درد قفسه سینه، سوزش چشم و گلو و بی‌قراری است. در چنین شرایطی، فرد باید سریعاً از محیط آلوده خارج شده، در معرض هوای تازه قرار بگیرد و در صورت تشدید علائم، به مراکز درمانی مراجعه کند.
همچنین، تماس مستقیم با مواد شوینده می‌تواند باعث سوزش، خارش و قرمزی پوست شود. در چنین مواردی، شستن محل آلوده با آب ساده به مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه ضروری است.
باورهای غلط درباره مسمومیت با شوینده‌ها
یکی از باورهای اشتباه رایج این است که مصرف شیر می‌تواند اثرات مسمومیت را کاهش دهد، اما دکتر شادنیا این موضوع را رد کرد و توضیح داد که شیر هیچ تأثیری در کاهش آسیب‌های ناشی از گازهای سمی ندارد.
او در پایان توصیه کرد که برای جلوگیری از مسمومیت با شوینده‌ها، نکات زیر رعایت شود:
هرگز مواد شوینده مختلف را با هم ترکیب نکنید.
هنگام استفاده از مواد شیمیایی، از ماسک و دستکش استفاده کنید.
در محیط‌های دارای تهویه مناسب از این مواد استفاده کنید و پنجره‌ها را باز بگذارید.
در صورت تماس با پوست یا چشم، سریعاً با آب معمولی شست‌وشو دهید.
در صورت بروز علائم شدید مسمومیت، بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید.
با رعایت این نکات، می‌توان از بروز حوادث ناگوار در فصل خانه‌تکانی پیشگیری کرده و محیطی ایمن‌تر برای خانواده فراهم کرد.
منبع: سیتنا
