کشف جالب محققان: این درختان به جای میوه، طلا میدهند!
پژوهشی تازه از ارتباط شگفتانگیز درختان و طلا پرده برداشته است؛ کشفی که میتواند به یافتن معادن پنهان در آینده کمک کند.

گیاهان، تنها تولیدکننده اکسیژن نیستند؛ برخی از آنها میزبان میکروبهای کوچکی هستند که شیمی درون برگها و سوزنهای گیاه را به روشهایی تغییر میدهند که علم تازه در حال درک آن است. پژوهشگران برای نخستین بار توانستهاند وجود باکتریهای درون سوزنهای صنوبر نروژی را با شکلگیری «نانوذرات طلا» پیوند دهند.
دکتر کایسا لهوسما، پژوهشگر دانشگاه اولو (Oulu) در فنلاند گفته: «نتایج ما نشان میدهد باکتریها و دیگر میکروبهای درون گیاهان ممکن است بر تجمع طلا در درختان اثر بگذارند.» این یافته میتواند راهی تازه برای شیوههای سبزتر اکتشاف طلا (یعنی شیوههای سازگارتر با محیط زیست) بگشاید. همچنین فرآیندهای مشابه در خزهها شاید بتوانند به پاکسازی آبهای آلوده به فلزات ناشی از معادن کمک کنند.
آیا میکروبهای درختان طلا تولید میکنند؟
پرسش اصلی ساده است: آیا باکتریهای درون سوزنهای صنوبر با حضور نانوذرات طلا ارتباط دارند؟ اگر بله، این برای گیاهان، میکروبها و روشهای اکتشاف مواد معدنی به چه معناست؟
زمینشناسان مدتهاست میدانند ذخایر معدنی هنگام اکسید شدن سنگها و فعالیت باکتریها، یونهای فلزی آزاد میکنند. این یونها وارد خاک سطحی میشوند و همراه آب و مواد مغذی به درون گیاه راه مییابند، از جمله فلزات. با ابزارهای دقیق، حتی میتوان رد این فلزات را در گیاهان یا برف یافت.
پژوهشگران دانشگاه اولو و سازمان زمینشناسی فنلاند روی درختانی در ناحیه لَپلَند متمرکز شدند که درست بالای یکی از ذخایر طلای شناختهشده نزدیک معدن کیتتیلا (Kittilä) رشد میکنند. در این شرایط، احتمال بیشتری وجود دارد که ذرات بسیار ریز طلا همراه آب از خاک وارد ریشههای درخت شده و سپس تا سوزنهای آن منتقل شوند.

پروفسور پژوهشی، ماریت میدلتون از سازمان زمینشناسی فنلاند گفته: «روشهای زیستژئوشیمیایی پیشتر هم در اکتشاف مواد معدنی استفاده شدهاند، اما پژوهش جدید درک ما را از آنچه بهراستی در این فرایند رخ میدهد، عمیقتر میکند.»
سوزنهای درخت و ذرات طلا
تیم پژوهشی ۱۳۸ نمونه از سوزنهای ۲۳ درخت صنوبر نروژی جمعآوری کرد و آنها را در دو مسیر آزمایشی بررسی کرد: شناسایی نانوذرات طلا با میکروسکوپ الکترونی روبشی با انتشار میدانی همراه با طیفسنجی پرتو ایکس با پراکندگی انرژی برای شناسایی باکتریهای موجود درون سوزنها.
اثر انگشت میکروبی
توالییابی DNA بیوفیلمها نشان داد که برخی گروههای باکتریایی در سوزنهای دارای طلا فراوانترند. از جمله گونههایی از جنسهای P3OB-42، Cutibacterium و Corynebacterium. دکتر لهوسما میگوید: «این موضوع نشان میدهد باکتریهای وابسته به صنوبر میتوانند طلا را از حالت محلول به ذرات جامد درون سوزنها تبدیل کنند. این یافته میتواند برای شناسایی طلا به کمک غربالگری باکتریهای موجود در برگ گیاهان مفید باشد.»
چگونه میکروبهای درخت طلا میسازند
طلای موجود در خاک میتواند به شکل یونهای محلول در آب حرکت کند. درون سوزن گیاه، ریزبومهای ایجادشده توسط بیوفیلمها میتوانند شیمی محلی را تغییر دهند، طوری که طلای محلول کمتر حلشدنی شده و شروع به تشکیل ذرات ریز کند. گیاهان اغلب فلزات را جدا میکنند تا فرآیندهای حیاتیشان بهشکل روان ادامه یابد. میکروبها نیز از محیط محافظ بیوفیلم سود میبرند و ممکن است در این مسیر عناصر کمیاب را هم جذب کنند.
رمزگشایی الگوها
پیامدهای دنیای واقعی
طلا درون درختان؛ نیاز به پاسخهای بیشتر
دانشمندان قصد دارند تغییرات فصلی، مسیرهای آب زیرزمینی و اثر انگشت میکروبی را با نشانههای طلا تطبیق دهند تا این روش در میدان قابلاستفاده شود. این همان مسیر واقعی علم است، حرکت از مشاهده دقیق به سوی روشی قابلاعتماد و در این مورد، مسیر علم از جایی آغاز میشود که سالها نادیده گرفتهایم: درون همان فضای کوچک و ظریفی که سلولهای گیاهی و بیوفیلمهای میکروبی قوانین شیمی را رقم میزنند.
منبع: عصرایران