ایران به‌عنوان یکی از غنی‌ترین زیستگاه‌های زعفران وحشی در جهان شناخته شد
پژوهش‌های گسترده نشان داده است که ایران با ۲۵ گونه زعفران وحشی، یکی از مراکز اصلی تنوع این گیاه ارزشمند در جهان است.
تنها ۱۵ سال پیش، گونه‌های شناخته‌شده زعفران وحشی در ایران هشت مورد بود، اما تحقیقات میدانی گسترده علیرضا دولتیاری عضو هیئت علمی و مدیر بانک گیاهی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران و دیگر محققان بین‌المللی، این رقم را به ۲۵ گونه رسانده است.
حدود دو سوم این گونه‌ها انحصاری ایران هستند. پنج گونه جدید زعفران توسط دکتر دولتیاری و پروفسور روکسانس معرفی و یک گونه نیز به افتخار وی C. dolatyarii نامگذاری شده است.
مطالعه زعفران‌های ایران، در قالب یک پروژه ملی در دست اجراست. با پیمایش و نمونه برداری از تمام زیستگاه‌های طبیعی این جنس در کشور، غنی‌ترین کلکسیون زنده از زعفران وحشی ایران در مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران ایجاد شده است.
همچنین بخوانید: آزمایش ژنتیکی جدید می‌تواند خطر چاقی را پیش از پنج‌سالگی پیش‌بینی کند
منبعی ارزشمند برای مطالعات تکمیلی
این گنجینه ژنتیکی منبعی ارزشمند برای مطالعات تکمیلی به شمار می‌آید. به عنوان بخشی از این پروژه، ویژگی‌های گرده‌شناسی (Palynomorphological traits) گونه‌های ایرانی این جنس با استفاده از میکروسکوپ‌های نوری و الکترونی (SEM) مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌های تیم تحقیقاتی مرکز نشان داد که بسیاری از گونه‌ها دارای ماهیت مستقل هستند و این نتایج جایگاه ایران را به‌عنوان یکی از مراکز اصلی تنوع و گونه‌زایی زیرجنس Nudiscapus در جهان تقویت کرد.
جنس Crocus بیش از ۲۶۰ گونه وحشی در سراسر جهان دارد که بسیاری از آن‌ها دارای ارزش دارویی، غذایی یا زینتی هستند. ترکیه و شبه‌جزیره بالکان مراکز اصلی تنوع این جنس محسوب می‌شوند، اما یافته‌های علمی اخیر نشان داده است که ایران نیز یکی از غنی‌ترین رویشگاه‌ها برای این جنس بخصوص بخش Nudiscapus در دنیاست.
یافته‌های ریز ریخت شناسی که حاصل سال‌ها تلاش میدانی و آزمایشگاهی است، در مجله بین‌المللی Microscopy Research and Technique با ضریب تأثیر ۲.۱ به چاپ رسیده است.
منبع: صداوسیما
