خرید آنلاین در ChatGPT؛ آغاز رقابتی تازه با گوگل و فروشگاه‌های آنلاین

تا همین چند وقت پیش تصور اینکه یک دستیار هوش مصنوعی شبیه «سامانتا» در خانه داشته باشیم که با ما به زبانی کاملا روان و انسان‌گونه حرف بزند، احساساتمان را درک کند، برای انواع و اقسام مشکلاتمان چاره‌اندیشی کند و به کارهای روزمره‌یمان سروسامان دهد، فقط در حد همان سناریوی فیلم‌های علمی‌تخیلی باقی می‌ماند؛ اما حالا واقعیت حتی از گستره‌ی فیلم‌هایی مثل «Her» فراتر رفته است؛ هوش مصنوعی در آینده‌ی نزدیک می‌تواند به‌جای ما خرید آنلاین انجام دهد!

هفته‌ی گذشته یک میلیارد جست‌وجو در ChatGPT انجام شد و حالا OpenAI در حال راه‌اندازی ویژگی جدید «خرید اینترنتی» است که در به‌روزرسانی‌های آتی ارائه می‌شود. کاربران به‌زودی می‌توانند محصولات مورد نظرشان را از طریق این پلتفرم بخرند؛ آن هم به‌صورت شخصی‌سازی‌شده و مکالمه‌محور.

دکمه‌ها و قابلیت‌های خرید مبتنی بر هوش مصنوعی برای همه‌ی متقاضیان در دسترس خواهد بود: کاربران طرح پرو، پلاس، رایگان یا حتی افرادی که به اکانت خود لاگین نمی‌کنند (البته در کشورهایی که تحت پوشش خدمات این شرکت هستند.)

نکته‌ی مهم اینکه خریداران نمی‌توانند پرداخت را داخل پلتفرم چت‌چی‌پی‌تی انجام بدهند و در عوض به وبسایت فروشنده هدایت می‌شوند تا معامله را تمام کنند.

برخلاف موتورهای جستجوی سنتی یا شبکه‌های اجتماعی، نتایج محصولاتی که نشان داده می‌شود، توسط هوش مصنوعی انتخاب می‌شوند و ظاهراً تبلیغات رایج اینترنتی در آن‌ها جایی ندارند؛ موضوعی که می‌تواند برای کاربرانی که روزبه‌روز بیشتر به توصیه‌های آنلاین بدبین می‌شوند، جذاب باشد.

اوپن‌ای‌آی قصد دارد پس از ارزیابی نتایج اولیه، قابلیت خرید را به دسته‌بندی‌های بیشتری گسترش دهد.

آدام فرای، مسئول بخش جست‌وجوی چت‌جی‌پی‌تی با پخش دموی اولیه ویژگی خرید به برخی نشریات نشان داد که چگونه این تجربه‌ی کاربری جدید می‌تواند به کسانی که در حال تحقیق درباره ‌ییک محصول هستند کمک کند تا مثلاً تصمیم بگیرند کدام دستگاه اسپرسوساز یا صندلی اداری را بخرند.

طبق توضیحات او، مجموعه‌ی محصولات پیشنهادی، براساس ترجیحات ذخیره‌شده کاربر در چت‌جی‌پی‌تی و همچنین بررسی‌هایی ارائه می‌شود که از سراسر اینترنت جمع‌آوری شده‌اند.

تجربه‌ی کاربری جدید خرید در چت‌جی‌پی‌تی شباهت‌های زیادی با فروشگاه‌های آنلاین ازجمله گوگل شاپینگ یا حتی پلتفرم‌های ایرانی مانند دیجی‌کالا یا ترب دارد. در این رابط کاربری، وقتی روی تصویر مثلاً یک صندلی اداری ارزان‌قیمت کلیک می‌کنید، چندین خرده‌فروش به همراه دکمه‌هایی برای تکمیل خرید در سمت راست صفحه لیست می‌شوند.

اما خرید از طریق ChatGPT با تجربه‌ی گوگل شاپینگ تفاوت بسیار مهمی دارد (لااقل در حال حاضر): نتایجی که کاربران در جست‌وجوهای OpenAI می‌بینند، ارتباطی با تبلیغات پولی ندارند و نتایجی کاملاً ارگانیک محسوب می‌شوند. فرای نیز تأکید می‌کند: «نتایج خرید چت‌جی‌پی‌تی آگهی بازاریابی یا اسپانسر شده نیست.»

برخی از محصولات پیشنهادی که در گوگل شاپینگ می‌بینید، به این دلیل ظاهر می‌شوند که فروشندگان بابت دیده‌شدن آن‌ها پول پرداخت کرده‌اند. اما این فقط یکی از مکانیزم‌هایی است که گوگل برای نمایش محصولات استفاده می‌کند.

وبسایت‌هایی که نقد و بررسی محصولات را منتشر می‌کنند، مدام محتوای خود را به‌روزرسانی می‌کنند تا الگوریتم پیچیده و ناشفاف گوگل را قانع کنند که محتوایشان حاوی نقدهای باکیفیت و تست‌شده توسط انسان‌های واقعی است. گوگل هم در نتایج جستجو به نقدهای اصیل و البته مدبرانه اولویت می‌دهد و وقتی کاربری درباره محصولی تحقیق می‌کند، آن‌ها را در رتبه‌های بالا می‌بیند.

رسیدن به صدر نتایج گوگل باعث می‌شود کاربران بیشتری از آن سایت خرید کنند و درنتیجه سایت درآمد قابل‌توجهی از طریق لینک‌های همکاری در فروش (affiliate) به دست آورد.

فرای توضیح می‌دهد: «چت‌جی‌پی‌تی به دنبال سیگنال‌هایی که در یک الگوریتم مشخص باشند، نمی‌گردد.» به گفته او، این تجربه خرید قرار است شخصی‌سازی‌شده و مکالمه‌محور باشد، نه صرفاً مبتنی بر کلمات کلیدی. او ادامه می‌دهد:

چت‌جی‌پی‌تی تلاش می‌کند بفهمد مردم درباره یک محصول چه نظراتی داده‌اند، چه مزایا و معایبی را مطرح کرده‌اند و چطور درباره‌اش صحبت می‌کنند.

این پلتفرم همچنین اطلاعات گفتگوهای قبلی را ذخیره می‌کند تا تجربه خرید را در آینده بیش‌ازپیش شخصی‌سازی کند. (کاربران می‌توانند این اطلاعات را از بخش تنظیمات ویرایش یا حذف کنند.) البته این قابلیت فعلاً در کشورهای منطقه اقتصادی اروپا، بریتانیا، سوئیس، نروژ، ایسلند و لیختن‌اشتاین به دلیل قوانین سخت‌گیرانه‌تر حریم خصوصی در دسترس نخواهد بود.

مثلاً اگر شما بگویید که فقط لباس‌های مشکی از یک برند خاص را دوست دارید، چت‌جی‌پی‌تی این ترجیح را در حافظه‌اش ذخیره می‌کند و دفعه بعد که از او توصیه‌ای در مورد خرید لباس بخواهید، به شما پیشنهادهایی می‌دهد که با سلیقه‌ی شما همخوانی بیشتری دارد.

به گفته‌ی فرای، کاربر حتی می‌تواند به چت‌چی‌پی‌تی بگوید چه نوع نقد و بررسی‌هایی را در اولویت قرار دهد تا فهرست نهایی توصیه‌های خرید را دقیق‌تر و صحیح‌تر تنظیم کند.

مت ویور رئیس مهندسی راهکارهای OpenAI در منطقه اروپا، خاورمیانه و آفریقا می‌گوید:

ما می‌خواهیم نوع جدیدی از تجربه‌ی خرید گفتگو محور را در چت‌جی‌پی‌تی ارائه دهیم. در شش ماه گذشته، جست‌وجو یکی از محبوب‌ترین ویژگی‌های پلتفرم ما بود. خرید آنلاین معمولاً مستلزم باز کردن تب‌های متعدد و تحقیقاتی طولانی است و حالا قصد داریم همه‌ی این مراحل را به یک مکان بیاوریم و کار را ساده‌تر کنیم.

باوجود همه‌ی نگرانی‌هایی که پیرامون مصرف انرژی هوش مصنوعی ابراز می‌شود، در طول ماه‌های اخیر کاربران بیشتری مدل و عملکرد جست‌وجوی ChatGPT را پسندیده‌اند، تاجایی که ترافیک وب‌سایت‌ها تحت‌تاثیر قرار گرفته‌ است؛ اما این پلتفرم فعالیت خاصی در زمینه‌ی خریدوفروش آنلاین نداشت. آیا قابلیت خرید آنلاین ChatGPT زنگ خطری برای سایر فروشگاه‌های اینترنتی خواهد بود و رقابت گوگل و اوپن‌ای‌آی را وارد فاز جدی‌تری خواهد کرد؟

به گزارش The Information، مدتی پیش سیسی شیائو یکی از مدیران ارشد گوگل، گفته بود که چت‌جی‌پی‌تی برخی از انواع پرس‌وجوها را از گوگل ربوده، اما بیشتر در بخش «تکالیف و ریاضی» که تأثیر زیادی بر درآمد تبلیغاتی ندارند. طبق همین گزارش، شیائو اذعان کرده بود که گوگل تا این لحظه کاهش پرس‌وجوهای تجاری یا دارای قصد خرید را تجربه نکرده است.

درحالی‌که قابلیت‌ خرید چت‌جی‌پی‌تی چرخ را از نو اختراع نمی‌کند، اما مراحل مختلف یک خرید آنلاین معمولی را در یک مکان گرد هم می‌آورد؛ مسئله‌ای که می‌تواند کاربران را از موتورهای جست‌وجوی سنتی دور کرده و به این پلتفرم سوق دهد.

از همین صفحه، شما می‌توانید در همان پنجره درباره‌ی همه نکات مرتبط با خرید نیز اطلاعات مورد نظرتان را بپرسید، مثل سیاست‌های بازگشت کالا در فروشگاه‌های مختلف، یا اینکه محصول طبق بررسی‌ها چه اندازه‌ای دارد.

طبق نتایج پژوهش Vogue Business و آژانس فرهنگ جوانان Archrival که در سال گذشته انجام شد، مرحله‌ی «تحقیق» در فرایند خرید، روزبه‌روز برای مصرف‌کنندگان اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.

این پژوهش نشان می‌داد که ۷۰ درصد نسل Z (متولدین دهه‌ی ۸۰ و ۹۰ شمسی) و ۶۹ درصد از نسل Y (متولدین حدود دهه‌ی ۶۰ و ۷۰ شمسی) تنها پس از انجام تحقیقات شخصی، به یک برند اعتماد می‌کنند، نه از روی هیجان آنی. در گذشته شاید کاربران برای دیدن بررسی‌های یک محصول به موتور جست‌وجو یا شبکه‌های اجتماعی مراجعه می‌کردند، اما حالا OpenAI در تلاش است این فرایند را ساده‌تر کند.

مت ویور در مصاحبه‌ی خود، به نکاتی اشاره می‌کند که در استراتژی آینده‌ی اوپن‌ای‌آی وضوح بیشتری می‌گیرد: «فعلاً چت‌جی‌پی‌تی برای یافتن خرده‌فروشان به منابع ثالث و محتوای عمومی مراجعه می‌کند، بااین‌حال شرکت برای ارتباط مستقیم با فروشگاه‌ها در آینده برنامه‌هایی دارد.» او اضافه می‌کند:

ما در حال بررسی راهی آسان هستیم تا خرده‌فروشان بتوانند فید محصولات خود را مستقیماً در اختیار چت‌جی‌پی‌تی قرار دهند تا فهرست محصولات دقیق و به‌روز بماند. به همین منظور، فرم اعلام علاقه‌مندی را در وبسایتمان راه‌اندازی کرده‌ایم و به محض شروع پذیرش، به فروشندگان اطلاع خواهیم داد.

با این حساب یکی از سؤالات مهمی که برای ناشران آنلاین مطرح می‌شود، این است که مدل درآمدی همکاری در فروش (affiliate) در این شرایط چگونه کار خواهد کرد. برای مثال، اگر شما نقد یک گوشی یا راهنمای خرید لپ‌تاپ را در زومیت بخوانید و از طریق لینک موجود در مطلب، خرید انجام دهید، درصدی از درآمد به زومیت می‌رسد و از محتوای آن حمایت می‌شود.

اما وقتی چت‌جی‌پی‌تی همان گوشی یا لپ‌تاپ را پیشنهاد می‌دهد، چون می‌داند که وبسایت‌ها و دیگر منابع معتبر آن را توصیه کرده‌اند، مدل درآمدی چگونه خواهد بود؟

وقتی از او پرسیده شد که آیا این ویژگی می‌تواند در بلندمدت به منبع درآمدی قابل‌توجهی برای اوپن‌ای‌آی تبدیل شود، پاسخ مشابهی داد: اینکه فعلاً فقط روی تجربه‌ی کاربری متمرکز می‌مانند و بعداً بسته به تجارب و آموخته‌ها، قابلیت خرید چت‌جی‌پی‌تی را ارتقا خواهند داد.

شرکت OpenAI اهداف درآمدی بزرگی را برای خود تعیین کرده؛ به گزارش نشریه اینفورمیشن، این شرکت انتظار دارد تا سال ۲۰۲۹ به درآمد ۱۲۵ میلیارددلاری برسد، درحالی‌که طی سال گذشته، درآمد شرکت کمی کمتر از ۴ میلیارد دلار بود.

هنوز مشخص نیست اوپن‌ای‌آی برای محقق‌شدن این هدف چقدر روی «درآمد حاصل از همکاری» حساب می‌کند. بااین‌حال سم آلتمن، مدیرعامل شرکت، اخیراً در مصاحبه‌ای، ایده‌ی درآمد از طریق لینک‌های افیلیت را یکی از منابع بالقوه درآمد معرفی کرده بود.

از سوی دیگر، پرپلکسیتی یکی از رقبای OpenAI در زمینه جست‌وجوی هوشمند، اواخر سال گذشته قابلیت «Buy with Pro» را معرفی کرد که به کاربران اجازه می‌داد مستقیماً در داخل اپلیکیشن خرید کنند. همچنین تب گوگل شاپینگ هم حالا برای برخی جست‌وجوها، بخشی را با عنوان «تحقیق‌شده با هوش مصنوعی» نمایش می‌دهد که شامل خلاصه‌ای از نقدهای اینترنتی و توصیه‌های خرید است.

قابلیت خرید اینترنتی ChatGPT، نه‌فقط برای کاربران، بلکه برای فروشگاه‌های آنلاین نیز نقطه‌ی عطف محسوب می‌شود؛ چراکه ممکن است جریان سنتی ترافیک وب را مختل کند، همان‌طور که پیش‌تر چت‌بات‌ها نقش موتورهای جست‌وجو را کمرنگ‌تر کردند. حالا فروشگاه‌ها باید خود را با مدل‌های جدید جست‌وجو، پیشنهاد و خرید وفق دهند.

شرکت OpenAI می‌گوید که هنوز در ابتدای مسیر امکانات خرید در چت‌جی‌پی‌تی قرار دارد و اینکه این قابلیت «خیلی سریع یاد می‌گیرد، اصلاح می‌شود و بهبود می‌یابد و در این مسیر فروشندگان را نیز با خود همراه خواهد کرد.» اما پرسش اصلی اینجاست: آیا همراه‌کردن فروشندگان کافی است؟ یا باید معماری کل خرید و فروش اینترنتی بازطراحی شود؟ پاسخ این سوال را زمان مشخص خواهد کرد.

منبع: زومیت